Çin’de konut satışlarında patlama yaşanıyor

Koronavirüs bile Çinlilerin emlak satın almalarını durduramadı. Emlak satışları öylesine yoğunlaştı ki, Şanghay merkezli emlak şirketi Lianjia’da çalışan Zhao Wenhao, “Mart ayında hafta sonları gelen yoğun taleplerden dolayı, öğle yemeği için zaman bulamadım” diyor.

The Wall Street Journal’in haberine göre, Shenzhen’deki mülk geliştirme şirketi mart ayında, 288 daireyi sekiz dakika içinde online olarak satmayı başardı.  Birkaç gün sonra, alıcılar Suzhou’daki yeni bir konut kompleksinde 400’den fazla ünite satın aldı. Şanghay’da, daire satışları Nisan ayında bir tahmine göre rekor seviyeye yaklaştı. Geçen ay bir cumartesi, yaklaşık 9 bin kişinin her biri gelişmekte olan Shenzhen’de daire satın almak için bir milyon yuan (141.300 dolar) depozito yatırdı.

Haziran ayıyla birlikte Çin’de 12 aylık sürede yaklaşık 1.4 trilyon dolarlık konut yatırımı yapıldı. Goldman Sachs Group uzmanlarına göre, ABD tahvil piyasasını bile geride bırakan Çin konut pazarı 2019’da toplam 52 trilyon dolar seviyesine ulaştı. Koronavirüs’ten dolayı yaşanan kısa süreli durgunluk sonrası yeniden canlanan emlak piyasası haziran ayında bir önceki yılın aynı döneminden yüzde 4,9’luk yükseliş kaydetti.

Hedef büyüttüler

Şubat ayında satışlardaki büyük düşüşe rağmen yılın ilk yarısındaki artış yüzde 1,9 olarak kaydedildi. Çinli yetkililer, perşembe günü  ekonominin yüzde 3,2 büyüdüğünü açıkladı. Ülkenin en büyük konut üreticisi olan Çin Evergrande, Mart ayındaki güçlü satışların ardından Ocak ayı tahminlerine göre satış hedefini yüzde 23 artırdı .

Çin’in bazı şehirlerindeki ev fiyatları, dünyanın en pahalı kentsel alanlarıyla karşılaştırılabilir seviyelere ulaştı. Çin Sosyal Bilimler Akademisi’ne göre, San Francisco’daki 8,4’e kıyasla, Çin’deki ortalama ev fiyatları 2018’de ortalama gelirin 9,3 katına ulaştı. Gayrimenkul hizmetleri şirketi Savills PLC’ye göre, Pekin’in 15 milyon güneydoğusunda bir şehir olan Tianjin’de, lüks bölgelerdeki daireler metrekare başına yaklaşık 9 bin dolar ya da metrekare başına yaklaşık 836 dolar.

Koronavirüs Çin’i vurunca, 2020 yılının ilk iki ayında konut satışlarında bir yıl önceki yıla göre yüzde 36’lık düşüş yaşandı. Devlet medyasına göre, 5 Haziran itibariyle 200’den fazla küçük gayrimenkul geliştirici firma iflas başvurusunda bulundu. Yerel yönetimler piyasayı canlandırmak için teşvik uygulamasına geçti. Huatai Securities’e göre, daha düşük peşinat gereksinimleri ve ev alımları için sübvansiyonlar da dahil olmak üzere, 32 il ve bölgenin en az 26’sı emlak piyasalarını canlandırmak için harekete geçti. Shanghai Yiju Real’e göre, arazi satışları ve geliştiriciler üzerindeki ilgili vergilerden gelen gelir, 2019’da yerel yönetimlerin gelirinin yüzde 52,9’unu oluşturdu.

Düzenleme geldi

Bu arada Shenzhen emlak piyasası yetkileri çarşamba günü bir açıklama yaparak hızlı yükselen konut fiyatlarını düşürme yönündeki düzenlemeyi güçlendirdi.

Shenzhen’de kayıtlı bir daimi mukimin, en az üç yıl boyunca daimi ikamet statüsü alana kadar ve en az 36 ay boyunca bireysel gelir vergisi ödeyene kadar orada ticari konut satın almasını yasaklamaktadır. Hukou’lu olmayanlar sadece beş yıl boyunca bireysel gelir vergisi veya sosyal prim ödedikten sonra ticari konut satın alabilirler.

Çin’in emlak fiyatları, “bir ev spekülasyon için değil, yaşamak içindir” ilkesi sayesinde son birkaç yıldır genel olarak sabit kaldı. Bununla birlikte, yeni koronavirüs salgınının Çin ekonomisi üzerinde büyük bir etkisi oldu. Bu da insanların istihdamını ve gelirlerini büyük ölçüde etkiledi. Birinci kademe şehirlerdeki kiralar düştü, ancak bazı şehirlerdeki konut fiyatları önemli ölçüde arttı.

Örneğin Shenzhen’de resmi veriler, 2020’nin ilk yarısında yıllık yüzde 24,34 artışla 60 bin 700 yeni ve ikinci el evin satıldığını gösteriyor. Haziran ayında Shenzhen’de bir evin ortalama fiyatı yıllık yüzde 14,37 artışla metrekare başına 10,722 dolar oldu.