Tıpta Dönüm Noktası

Çin’in tamamen yabancılara ait ilk 3. derece genel hastanesinin açılması, daha fazla tıbbi seçenek ve yabancı yatırımcılar için yeni, cazip bir alan anlamına geliyor. Yukarıda görülen Perennial Genel Hastanesi, Çin’in tamamı yabancı sermayeli ilk üçüncü derece genel hastanesidir.

ZHAO YANG /CHINA TODAY —3 Ekim 1990’da Çin Halk Cumhuriyeti ve Singapur diplomatik ilişkilerini kurdular ve 2025, olayın 35. yıldönümünü işaret ediyor. Bu, Çin’in ilk tamamen yabancı mülkiyetindeki III. derece genel hastanesi olan ve 26 Şubat’ta Beijing’in komşu şehri Tianjin’de açılan Perennial Genel Hastanesi’nin Singapurlu şirket Perennial Holdings Private Limited’e ait olması açısından uygun bir girişim…

Perennial, sağlık ve yüksek hızlı demiryollarına odaklanıyor. Sağlık sektöründeki faaliyetleri arasında hastaneler, tıbbi merkezler, sağlık komplekslerinin yönetimi ve kapsamlı yaşlı bakım hizmetleri yer alıyor.

Tianjin’deki Perennial Genel Hastanesi Başkanı Liu Dan: “Perennial uzun zamandır Çin pazarına iyimser bakıyor ve uzun zamandır tıbbi girişimini planlıyor” diyor. Ancak öncü olmak kolay bir iş değildi. Sadece bir onay süreci için, yetkili hükümet bölümlerinin uyumluluğu sağlamak için birden fazla test yapması gerekiyordu.

Örneğin, işletme kaydı için, önceki onay sisteminde tamamen yabancılara ait hastaneler için bir seçenek yoktu. Bu nedenle, işletme onay kataloğunun güncellenmesi gerekiyordu ve bu da iki gün sürdü. Ancak Liu, değişikliklerin “tamamen yabancılara ait hastaneler için yeni bir yol açtığını ve tamamen yeni ve kapsamlı bir hizmet zinciri yarattığını” söylüyor.

Liu, Perennial’in çığır açan girişiyle gelecekte Çin pazarında daha fazla yabancı sağlık hizmeti sağlayıcısının ortaya çıkacağını ve uluslararası standartlara sahip bir sağlık hizmeti pazarının teşvik edileceğini düşünüyor bunu da şöyle açıklıyor: “Çin’in açık bir politika sürdürmesini, yabancı fonlu hastaneler için düzenleyici rehberliği güçlendirmesini, yabancı ve yerel hastaneler arasında derinlemesine iş birliğini ve değişimi teşvik etmesini ve tıbbi endüstrinin yüksek kaliteli gelişimini ortaklaşa ilerletmesini dört gözle bekliyoruz.”

Bir hasta Perennial Genel Hastanesi’nde BT taramasından geçiyor.

Aşamalı Politika Gevşetmeleri

Hastaneler geçmişte sıkı düzenlemelere tabi tutulan sektörler arasındaydı ve kademeli olarak gevşetmeler duyuruluyordu. 1980’lerde, dış dünyaya açılmanın önemli bir bileşeni olarak Çin, tıbbi sektörde Çin-yabancı ortak girişimlerine izin vermeye başladı. Ardından birden fazla politika ayarlaması yaptı. Temmuz 2024’te, Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi’nin Üçüncü Genel Kurulu, tıbbi sektörün düzenli bir şekilde daha da açılmasını önerdi.

Eylül 2024’te, Beijing, Tianjin, Şanghay, Nanjing, Suzhou, Fuzhou, Guangzhou ve Shenzhen olmak üzere seçili şehirlerde, geleneksel Çin tıbbı uygulayan hastaneler hariç tüm Hainan Eyaletinde tamamen yabancı sermayeli hastanelere izin verileceği duyuruldu.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi Ekonomi Enstitüsü’nde yardımcı araştırmacı olan Zhu Fengmei’ye göre, bundan önce Çin’de yabancı yatırımlı yaklaşık 300 tıbbi tesis vardı, bunların çoğu küçük ölçekliydi ve 20 ila 200 yatak kapasitesine sahipti. Yabancı fonlu tıbbi tesisler hizmetlerini genellikle ekonomik olarak gelişmiş bölgelerde oftalmoloji, diş hekimliği, jinekoloji ve pediatri üzerine yoğunlaştırıyordu.

Zhu, son genişlemenin faydalı olduğunu, üst düzey uluslararası tıbbi kaynakların tanıtıldığını ve yerel tıbbi hizmet arzının zenginleştirildiğini belirtiyor. Perennial, yaklaşık bir milyar RMB toplam yatırımla 500 yataklı bir hastanedir.

Ancak açıklığı genişletmek için, geliştirme güvenlikle koordine edilmesi gerekiyor. Sektörün tamamen yabancı mülkiyetindeki hastaneler için deneme amaçlı açılmasını genişletmeye yönelik bir çalışma planına göre, hastane kategorileri, teşhis, tedavi, genetik güvenlik ve tıbbi etikle ilgili diğer konularda net kısıtlamalar bulunuyor.

Zhu, düzenleyici sistemin iyileştirilmesi gerektiğini söylüyor. Yabancı yatırımın getirilmesiyle veri güvenliği, piyasa düzeni gibi konular arasında bir denge sağlamak hala iyileştirme ve ayrıntılandırma gerektiriyor.

Zhu sözlerini şöyle noktalıyor: “Yabancı yatırım kısıtlamalarının gevşetilmesi sürecinde, piyasa rekabetinde adaletin sağlanması da gerekiyor. Tıbbi kaynakların tahsisinde piyasanın rolü tam olarak ele alınmalı.”

CASS Ekonomi Enstitüsü’nde yardımcı araştırma görevlisi olan Liu Hongkui’nin de bir uyarısı var. Ona göre, Çin’in yerel işletmeleri hızla büyüyor ve bazıları dünyadaki birçok alanda ön saflarda yer alıyor. Çin pazarındaki rekabet giderek sertleşiyor ve üretim maliyeti de artıyor. Liu, “Sadece yüksek kaliteli yabancı sermayeli işletmeler hayatta kalabilir ve kar elde edebilir” diyor.

Perennial Genel Hastanesi’nde rutin servis ziyaretinde olan bir sağlık ekibi.

Hala Yatırım Mıknatısıdır

Çin’in dışa açılma hızı, reform ve açılmanın 1978’de başlamasından bu yana hiç durmadı. Gerçekte kullanılan yabancı sermaye miktarı 2024’te 826,25 milyar RMB idi, bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 27,1’lik bir düşüş anlamına geliyor. Bu da, insanların Çin’in yabancı yatırım için çekiciliğini kaybedip kaybetmediğini sorgulamasına neden oluyor.

Liu Hongkui, yatırımlardaki düşüşün birçok nedeni olduğunu söylüyor. Bu nedenleri; genel küresel sınır ötesi yatırım durgundu, ABD’nin faiz oranını artırmasıyla önemli miktarda sermaye ABD’ye aktı, Çin-ABD ticaret ilişkilerindeki belirsizlikler şeklinde özetliyor.

Yabancı yatırım miktarı azalsa da, yeni kurulan yabancı sermayeli işletmelerin sayısının bir önceki yıla göre yüzde 9,9 arttığı belirtiliyor. Ayrıca, geçmişte yabancı yatırımlar çoğunlukla üretim gibi sermaye yoğun sektörlere gidiyordu. Ancak şimdi, nispeten daha az sermaye gerektiren hizmet sektörüne ve yüksek teknoloji sektörlerine akıyorlar.  Liu “Bu, yabancı yatırım yapısının iyileştirildiği anlamına geliyor” diyor.

1,4 milyarlık büyük pazar, yabancı yatırımcılar için hala olağanüstü bir çekiciliğe sahip. Liu bunu “Çin’deki tıbbi hizmetlere olan talep önemli ve önemli yatırım fırsatları sunuyor. Tıbbi hizmet sektörünün belirli sektörleri, yeni hastaneler inşa etmek, tıbbi ekipman satın almak ve sağlık profesyonellerini eğitmek gibi önemli yatırımlar gerektiriyor. Bu sektörlerde yabancı yatırım beklentileri umut verici” diye açıklıyor.

Ticaret bakan yardımcısı ve Çin uluslararası ticaret temsilcisi yardımcısı Ling Ji, “Çin ekonomisi istikrarlı. Birçok avantaja, güçlü dayanıklılığa ve uzun vadeli iyileşme için büyük potansiyele sahip. Çin’in sürdürülebilir ekonomik kalkınmasını destekleyen temel koşullar ve temel eğilimler değişmedi” diyor.

Ling, “Çin’in süper büyük pazarı, eksiksiz ve verimli endüstriyel ve tedarik zinciri sistemi ve inovasyona olanak sağlayan ortamı, çok uluslu şirketlerin Çin’e yatırım yapması için elverişli koşullar sağlıyor” diye ekliyor.

Yabancı yatırım çekmek ve kullanmak, Çin’in dış dünyaya açılma konusundaki temel ulusal politikasının her zaman önemli bir bileşeni olmuştur. Çin, 1989’dan beri Çin-yabancı ortak girişimlerinin ve iş birliği yapan tıbbi kurumların kurulmasına izin vermiş ve sonrasında birçok ayarlama yapmıştır. 29 Kasım 2024’te Ulusal Sağlık Komisyonu ve diğer üç hükümet bölümü, dokuz şehirde tamamen yabancı yatırımlı hastaneler kurmak için ayrıntılı bir çalışma planı duyurdu.

Hem 2023 hem de 2024 Merkez Ekonomik Çalışma Konferansları’nda yatırımlar ele alındı. İlki etkili yatırımı artırmayı ve tüketim ile yatırım arasında karşılıklı teşvikin erdemli bir döngüsünü oluşturmayı önerirken, ikincisi tüketimi güçlü bir şekilde artırmayı, yatırım verimliliğini iyileştirmeyi ve iç talebi kapsamlı bir şekilde genişletmeyi 2025 için en önemli öncelikli görevler olarak sıraladı.

Çin Tüketiciler Derneği’nin yayınladığı Sağlık Endüstrisi Tüketim Trendi Gelişim Raporu’na göre, Çin’in sağlık sektörü hızla büyüyor ve piyasa değerinin 2024 yılında dokuz trilyon RMB’ye ulaşması bekleniyor.

Zhu Fengmei’ye göre, tıbbi tesisler kurmak için yabancı yatırım çekmek, sağlık hizmetlerinin tüketimini teşvik etmek için büyük bir adımdır. Zhu, tüketim ve yatırım birbirini yönlendirebilir. Sinerji içinde çalışabilir, hızlı ekonomik toparlanma ve gelişmeyi destekleyebilir” diyor.

Gelir düzeyindeki artışla birlikte daha geniş bir nüfusun sağlık hizmetlerine yönelik talebi daha yüksek ve daha çeşitli hale geliyor. Yabancı sermayeli hastaneler de kamu hastanelerinin faydalı bir tamamlayıcısı haline geliyor.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.