Coronavirüs hakkında merak edilen 10 soru ve yanıtları

Yeni tip coronavirüsün ortaya çıkmasıyla birlikte, ortalıkta çeşitli asılsız söylentiler yayılmaya başlandı. Konuyla ilgili konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Jinping “Salgın bir şeytandır, fakat şeytanın saklanmasına asla izin vermeyiz” dedi.

Devlet Başkanları Şi’nin talimatları doğrultusunda bir çalışma yapan Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu, coronavirüs hakkında en çok merak edilen 10 soru ve yanıtını açıkladı. Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluk Sözcüsü Yang Yun’tan gelen yazılı açıklamaya ara başlıklar koyup aşağıda özetledik.

1. Yeni tip coronavirüsün neden olduğu zatürrenin kaynağı nedir? Yayılma yöntemi nedir?

Hubei eyaletinde sebebi bilinmeyen zatürre vakası  ortaya  çıktı. Çin Ulusal Sağlık Komisyonu ile Çin Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi araştırma ve mücadele çalışmalarına başladı, 8 Ocak 2020 tarihinde yeni tip coronavirüs söz konusu zatürrenin kaynağı olarak belirlendi. Yeni tip virüsün kaynağı yabani hayvanlar olarak düşünülüyor. Ama hangi hayvandan henüz belli değil. Edilen bilgiler, virüsün ana bulaşma yolunun solunum damlacıkları ve yakın temas olduğunu ortaya koyuyor.

2. Yeni tip coronavirüsün neden olduğu zatürrenin ölüm oranı ve bulaşma oranı ne kadar? Nasıl bir tedavi uygulanmalı? Taburcu olan oldu mu?

Söz konusu virüsün bulaşma gücü çok yüksek. Hastalara göre semptomlar farklı olabiliyor, bazıları sadece ateş ve hafif öksürük ile geçirirken, bazıları da zatürre aşamasında gelişebililiyor  ve  bazı  ciddi  durumlar  ise  ölümle sonuçlanabiliyor. Başlangıç döneminde coronavirüsün ölüm oranı yaklaşık yüzde 2 ila 4 arasında değişiyor.

Şu an bu virüse karşılık bir anti-virüs ilacı olmadığı için, Çinli bilim insanları yoğun bir şekilde konuyu çözmeye çalışıyor. Çin tarafı, aynı  zamanda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile yoğun temaslarda bulunup, uluslararası iş birliği içindedir. Aşı ve etkin ilaçları geliştirmeye  çalışıyoruz. Tedavi  gören  hastalardan iyileşip taburcu olanlar da oldu.

3. Çin hükümeti salgının yayılmasını önlemek için neler yaptı? Başka ülkelere sıçramasını durdurmak için tedbirler aldı mı?

Çin hükümeti coronavirüs ile kapsamlı mücadele için Hubei gibi bölgelere denetim grubu atadı. Öncelikle hastalığın   kaynağını   inceleme   ve   teknik denetimi yapılıyor. Tedavi ve acil durum gibi planlar yapıldı. Mücadele ağırlıklı olarak Wuhan’da yürütülüyor. İlgili pazarlar kapatıldı, yabani hayvan ticaretine müdahale edildi. Havalimanı, tren istasyonları gibi Wuhan’daki çıkış yolları kapatıldı. Hubei’deki mücadele çalışmaları için özel olarak 1 milyar  yuanlık  sermaye  ayrıldı.

Ülke genelinde salgın kontrolü sıkılaştırılıyor. 31 eyalette halk sağlığı acil durumlarına yönelik birinci düzeyde bir müdahaleye başlandı. Havayolu, demiryolu, kara yolu ya da deniz yollarındaki biletlerin ücretsiz iadesi sağlanıyor. Bölgeye turist girişi yasaklanıp, büyük çaplı organizasyonlar kontrol altına alındı. Önemli mekanlar, kapalı alanlar ve toplu ulaşım araçlarında, havalandırma, dezenfeksiyon ve sıcaklık ölçümleri  gibi  tedbirler  uygulanıyor. Tedavi   planları   zamanında   güncelleniyor.   Ülke genelinde bu virüsü tedavi eden hastanelerin listesini yayınladı. Bilimsel araştırma ve geliştirme hızlandırılıyor. Virüsün kaynağı ve tedavisinin   araştırılması için Ulusal Ar-Ge uzmanları grubu kuruldu.

Toplum haberdar ediliyor

Toplumun haberdar olmasını sağlamak amacıyla, her gün  saat  8’den  önce,  Ulusal  Sağlık  Komisyonu  tarafından önceki günün salgınla ilgili verileri yayınlanıyor. Uzmanların verileri yorumlamaları sağlanıp, salgınla mücadele hakkındaki bilgileri toplumla paylaşılıyor.

Salgın  ortaya  çıktıktan  sonra,  açık  ve  şeffaf  bir  tavırla Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve ilgili ülkeler ile tam iş birliği ve istişarede bulunduk. DSÖ’ye salgın verileri, teknik   durum ve virüsün gen dizisini zamanında  paylaştık. DSÖ uzmanlarını Wuhan’a davet ettik. Ayrıca iletişim halinde olduğumuz Japonya, Tayland, Güney Kore, ABD gibi ülkelerin ilgili sağlık birimleri ile de verileri paylaşıyoruz. Hubei gibi eyaletlerin yerel hükümetleri de çeşitli yollarla yabancı devletlerin Çin’deki misyonlarına ve vatandaşlarına salgın ile ilgili verileri paylaşıyor ve ilgili kontrol hizmetlerini sağlıyor.

4. Yeni tip coronavirüsün neden olduğu zatürreyi önlemek için etkin tedbirler nelerdir?

Henüz salgına yönelik özel aşı geliştirilmiş değil. Kişisel olarak bulaşma olasılığını azaltmak için şu koruma tedbirleri alınabilir: El hijyenine önem vermeli, paylaşım eşyalarına dokunduktan sonra göze, ağıza ve buruna dokunmamalı. İç mekandaki hava sirkülasyonu sağlanmalı, kapalı veya havanın basık olduğu kamusal mekanlara ve insanların bir arada olduğu yerlere  gidilmemeli.  Hastanelere  gidilirse  koruma standartlarında olan maskeler kullanılmalı. Yeterli uyku, dengeli beslenme ve uygun oranda spor yapılmalı.

5. Çin hükümeti Çin’de bulunan yabancı vatandaşların güvenliğini koruyabiliyor mu? Yabancı devletlerin kendi vatandaşlarını tahliye etmesine kolaylıklar sağlayacak mıdır?

Küreselleşme sürecinde her ülkenin kaderi sıkı bir şekilde birbirine bağlıdır. Çin tarafı öteden beri, kamu sağlığına ve uluslararası iş birliğine önem veriyor. DSÖ  Genel  Direktörü  Çin ziyaretinde, Çin’in sıkı ve iyi sonuç veren tedbirlerini takdir etti. Aceleci bir tavırla yabancı vatandaşların tahliye edilmesi fikrine katılmadığını açıkladı.

Sorumlu bir devlet olan Çin, ülkede bulunan yabancı vatandaşlar ile Çin halkı arasında ayrım yapmadan uluslararası sorumluluğunu yerine getiriyor. Yabancı vatandaşların makul oranda isteklerini çözüm getirerek, onların can güvenliğini ve sağlığını korumaya devam edecektir. Yabancı devlet vatandaşlarının tahliye talebi durumunda, uluslararası teamüller, Çin’deki salgınla mücadele düzenlemeleri gereği ilgili ayarlamalar yapılıp gerekli kolaylıklar sağlanacaktır.

Gümrükler ve vize bölümleri normal çalışıyor

6. Halen yabancılar Çin’e girebiliyor mu, Çin’de bulunan yabancılar, salgın kontrolü çalışmalarına nasıl katılıyor?

Wuhan’ın  gümrük  kapıları  ve  şehir  giriş  çıkışı dışında, Çin’in tüm gümrükleri ile vize bölümleri normal bir şekilde çalışıyor. Yabancılara yönelik vizesiz transfer politikasında da herhangi bir değişiklik olmadı. Tüm kara, deniz ve hava yolu, dışa açık bir şekilde işlevine devam ediyor. Yabancılar ise geçerli seyahat belgesi veya pasaport ile söz konusu kapılardan giriş çıkış yapabilir.

7. Bazı yabancı havayolu şirketlerinin Çin’e uçuşlarını durdurmasına nasıl bakılıyor, DSÖ Çin’e yönelik seyahat yasağını ilan edecek mi?

Bazı yabancı havayolu şirketleri piyasanın durumuna göre seferlerini azalttı veya iptal etti, bu bir piyasa uygulamasıdır. Wuhan havalimanı 24 saat açık ve uçuşa uygundur, normal bir şekilde kalkış ve iniş yapılabiliyor. Yerel ya da yabancı havayolu şirketleri, Wuhan’a ekstra ya da özel seferler düzenleyebilir. Son dönemdeki Çin  uyruklu ve  Hubei eyaletinden özellikle Wuhan halkı yurtdışında bazı zorluklarla karşılaştı. Çin hükümeti de özel sivil uçak seferleri ile onların direkt Wuhan’a götürülmesine karar verdi.

DSÖ 31 Ocak tarihinde,  yeni tip coronavirüs salgınıyla ilgili uluslararası kamu sağlığı acil durumu ilan edildiğini duyurdu. DSÖ, Çin’e yönelik ticari ya da turizm  alanında  önlem  ya da kısıtlama  getirilmesine  dair herhangi bir açıklamada bulunmadı. Virüse karşı geliştirdiğimiz bazı uygulamalar, ‘Uluslararası Sağlık İlkesi’ standardının bile üstündedir.  Çin’in şeffaf ve sorumlu tavrı, DSÖ ve birçok ülke tarafından takdirle karşılandı.

8. Çin’deki bazı şehirler  giriş  ve  çıkış  yolları  kapandı, böyle bir uygulama Çin geneline yayılacak mı? Çin hükümeti kapalı olan şehirlerdeki halkın yaşam   malzemeleri tedarikini nasıl sağlayabiliyor?

Çin hükümeti bulaşıcı hastalıklarla mücadelelerde kazanılan tecrübelerin temelinde, hukuka uygun birtakım uygulamalar getirdi. Ulaşım, virüsün önemli bir yayılma yoludur. Wuhan ve diğer bazı şehirlerde uygulanan ulaşım araçları ve ulaşım yöntemleri üzerinde kısıtlamalar, virüsün geçişini etkili bir şekilde engelleyebilir. Çin  hükümeti salgın durumunun değişimine göre sürekli olarak politikalarını revize edecek, uygulamalarını tamamlayacak ve en nihayetinde salgını kontrol edecektir.

Coronavirüs mutasyona uğramadı

9. Çin’de sağlık çalışanları ve tedarik sıkıntısı yaşanıyor mı? Yabancı ülkeler salgının önlenmesinde yardım sağlayacak mı?

Şu an, Çin’deki piyasalardaki malların arzı yeterlidir. Son günlerde, bazı bölgelerdeki yaşamla ilgili gerekli eşyalarda toplu alım artınca alım paniği yaşandı. Her kademedeki hükümet ve şirketler tam gücüyle  malzeme  gönderiyor, rafların  boş kalması geçici bir durum. Bahar bayramından sonra fabrikalar yeniden üretime geçecek, ithal edilen mallar da gitgide yerine gelecek. Çin’de “bir tarafın yardımına sekiz taraf koşar” diye bir deyim var.  29  Ocak  tarihine  kadar,  ülke  genelinde,  52  sağlık  timi olmak üzere toplam 6 bin 97 sağlık çalışanı Hubei Eyaleti’ne gelerek  virüsle  mücadele çalışmalarına  katıldı.  Gelecek dönemde, ülke genelinde salgınla mücadele koruma malzemelerinin gönderim sistemini kuracağız, anında ve çalışmalarda aranılan sağlık çalışanları, tıbbi malzemeler ve yaşamla ilgili malzemeleri yerine koyacağız, ilgili malzemlerin ithalatını arttıracağız, ilgili mücadele çalışmalarımızın güçlü, düzenli ve bilimsel olarak ilerletilmesini sağlayacağız.

10. Yeni tip Coronavirüs mutasyona uğrayacak mı, salgın daha ne kadar sürecek?

Yeni tip coronavirüs tespit edilmesinden bu yana henüz mutasyona uğramadı, yakından takip etmeye de devam edeceğiz. Salgınla mücadele Çin hükümetin ve halkının bu dönemdeki en önemli çalışmasıdır. Devlet başkanımız Şi Jinping’in dediği gibi, salgın bir şeytandır fakat şeytanın saklamasına asla izin vermeyiz. Wuhan ve Hubei ağırlıklı olarak, merkezden yerel hükümete kadar kapsamlı ve çok boyutlu bir salgınla mücadele sistemi kuruldu. Çin Halk Cumhuriyeti 70 yıldır bilimsel ve teknolojik alanda ciddi ilerlemeler kaydetti. Çin  hükümeti, salgını önleme ve kontrolünekarşı savaşı kazanma kararlılığı, güveni ve yeteneğine sahiptir. Tüm dünya ile birlikte, Çin ve dünya halkının  sağlığını ve can güvenliğini korumak için ortak çaba sarf etmeye hazırız.