Dev panda, Çin’in sadece ulusal hazinesi değil, aynı zamanda doğa korumada sembol ve amiral gemisi bir tür. Sichuan eyaletinin güneybatısındaki Sichuan Dev Panda Barınakları, arazinin evrimsel tarihini, deniz ekosistemlerini, hayvanları ve bitkileri kayıt altına aldı.

(CHINA TODAY TÜRKİYE) –Burası aynı zamanda, doğal ve estetik açıdan cezbedici manzaraların yoğunlukla bulunduğu bir yer. Bu barınaklar, biyoçeşitlilik ve yerel bitki örtüsü çeşitliliğinin küresel ölçekte geleneksel temsili yaşam alanı olarak kabul ediliyor. 12  yıl önce, Dünya Mirası Komitesi’nin 30. oturumunda Sichuan Dev Panda Barınakları, UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi’ne alındı.

Sichuan Dev Panda Barınakları, Sichuan Havzası, Wolong Doğa Koruma Alanı, Siguniang Dağı Ulusal Manzara Sahası ve Jiajin Dağı’nı içeren 9 bin 245 kilometrekarelik bir alanı kaplıyor. Burada yedi doğa koruma alanı ve Chengdu, Ngawa, Ya’an, Garze’yi kapsayan dört şehre bağlı 12 idari birimde de görmeye değer dokuz turistik bölge bulunuyor. Bu bölge dünyadaki bin 600 yabanıl dev pandanın neredeyse tümünün, ayrıca kızıl panda, kar leoparı ve bulutlu leopar gibi diğer nesli tükenmekte olan hayvanların yaşam alanı. Buradaki doğal çevre, tersiyer yağmur ormanlarınınkiyle benzerlik taşıyor ve tropikal yağmur ormanları dışında yer alan botanik açıdan en zengin bölgelerden biri. Bölge, Conservation International tarafından biyoçeşitlilik açısından dünyadaki 25 sıcak noktadan biri seçildi ve Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından Global 200 listesinde yer alan ekolojik bölgeler arasında tanımlandı.

PANDALARIN KORUNMASI

Her yıl milyonlarca ziyaretçi Ngawa Tibet-Qiang Özerk İli’ne bağlı Wenchuan ilçesindeki bölgede yer alan ve Sichuan Wolong Doğa Koruma Alanı olarak bilinen gizemli panda krallığını görmek için dünyanın dört bir yanından seyahat ediyor. Çin’deki her 10 yabanıl dev pandadan biri ve gözetim altındaki tüm pandaların yarısı burada kalıyor.

1963 yılında kurulan bu yer, toplam 200 bin hektarlık alanı ile Çin’in en büyük doğa rezervi. Rezervin ana amacı dev pandalar ile diğer nadir yabanıl hayvan ve bitki türlerinin yanı sıra dağ ormanı ekosistemini korumak. Dağlarla çevrili ve akarsularla örülü Wolong bölgesinin bin 200 ile 6 bin 250 metre arasında değişen rakımı, bölgeyi subtropikal bitkilerden yüksek dağlarda bulunan bitkilere kadar uzanan yabanıl bir bitki tayfının gelişmesi için verimli bir cennet haline getiriyor. Bölge, yakın zamanda gelişen buzulları ve fosil buzulları, bakir ormanları, fokurdayan kaynakları, şelaleleri ve egzotik bitki örtüsünden bir halıyla kaplı alp çayırları ile huzurlu bir doğal güzellik manzarası sunuyor. Doğa koruma alanında, dev pandaların yaşam ve besin ihtiyaçlarını karşılayan mükemmel bir yaşam alanı eksiksiz bir şekilde muhafaza edilmiş durumda. Geniş alan dev pandaların temel gıdası bambuyla dolu ve pandalara nispeten kapalı yaşam koşulları sağlıyor; dahası, bütün bunlar, yabandaki dev pandaların doğal yaşam alanını yaratacak şekilde özelleştirilmiş durumda.

Wolong Doğa Koruma Alanı, panda koruma çalışmalarını genişletmek amacıyla 1983 yılında Çin Dev Panda Koruma ve Araştırma Merkezi’nin kurulmasında WWF ile işbirliği yaptı. Merkez, Wolong, Dujiangyan ve Ya’an Bifeng Boğazı’nda kurulan üç üssüyle dev panda bilimsel araştırmaları ve doğa koruma alanında ülkenin en büyük tesisi haline geldi. Çin Dev Panda Koruma ve Araştırma Merkezi’nin toplam altı laboratuvarı var. Ayrıca, ziyaretçilerin dev pandaların beslenmesi ve yetiştirilmesi gibi faaliyetleri gözlemleyebileceği bir kaç üreme evi ve halka açık yarı serbest alana sahip.

YABAN HAYATA KAZANDIRILDI

Çin Koruma ve Araştırma Merkezi’nde dev panda Xiangxiang, yaban hayata geri dönme hazırlıkları kapsamında üç yıllık “yaban hayat eğitimi”ni tamamladıktan sonra 8 Temmuz 2003’ten bu yana başarılı bir şekilde yabanda yaşıyor. Bu, onları yaban hayattan kurtarmak ve gözetim altında suni olarak üremelerini sağlamaktan tekrar yabana bırakmaya kadar dev panda koruma çalışmalarında yeni bir ilerleme aşamasını gösteriyor. Xiangxiang, teritoryal içgüdüsünün bir göstergesi olarak insanlara karşı saldırgan davranışlar gösterdiğinde, bakıcılar “Xiangxiang’ı büyüdüğü için tebrik etmek istiyoruz. Artık insanların her söylediğini yapan uysal bir evcil hayvan olmak yerine, binlerce yıllık ortak bir tarihin efsanesini devam ettiriyor” dedi.

Liziping Ulusal Doğa Koruma Alanı, sakinlerinin yüzde 90’ı Yi etnik kökeninden gelen ve rakımı 2 bin metreyi aşan bir köyün yanındaki Xiaoxiangling Dağı’nda yer alıyor. 80 bin 204 hektarlık dev panda yaşam alanı 30 yabani pandaya ev sahipliği yapıyor.

Uzmanlara göre, dev pandaların yapay üremeyle çoğaltılması ve sonra yabana kazandırılması yabani dev panda nüfusunu takviye ve rehabilite etmenin yanı sıra nüfusun sürdürülebilir bir şekilde büyümesini sağlayabilir.

DAĞLARIN GÜZELLİĞİ

Sichuan Dev Panda Barınakları’nın bulunduğu ekolojik alan, dünyadaki en büyük 200 ekolojik bölgeden biri ve Siguniang Dağları Ulusal Turizm Bölgesi’nin eko-çevresine yakından bakınca bu bölgenin gizemini daha iyi anlayabiliyoruz.

Sichuan eyaletine bağlı Aba Tibetan ve Qiang Özerk İli’nde yer alan, “Doğu Alpleri” olarak da bilinen Siguniang Dağları’ndan bir manzara.

Siguniang (Dört Kızkardeş) Dağları, İsviçre Alpleri ile karşılaştırılabilir nefes kesici manzarasından ötürü Doğu Alpleri olarak da biliniyor. Dört zirvenin birbiriyle bağlantılı olduğu dağ silsilesi, çayırlar, yoğun ormanlar ve meralara sahip karla kaplı inişli yokuşlu bir dağ manzarası sunuyor.

Ziyaretçiler burada sadece dağ tırmanışı, buz tırmanışı ve keşif için ideal yerler bulmakla kalmayıp aynı zamanda çok eski zamanlardan kalma balık fosillerini de gözlemleyebilir, eski canlıların evrim süreci hakkında fikir edinebilirler. En güneydeki Daguniang (Büyük Kızkardeş) Zirvesi’nin eteklerinde Tibet sığırı ve at yetiştiriciliği yapan bir çok çoban var. Dağın üst kesimlerinde her yerde ormanlar ve kır çiçekleri görülebiliyor. Ziyaretçiler şanslıysa kase büyüklüğünde yabani mantar bulmaları muhtemel. Dağda daha yükseğe çıktıkça yeşillik aniden el değmemiş bir alpin çayırına açılıyor. Deniz seviyesinden 4 bin metre yüksekte ise arazi çorak, zemin sivri kayalarla kaplı. Dorukta yıl boyunca kar oluyor. Ekim ile nisan arasında kar seviyesi dizlere kadar çıkarken yaz aylarında daha az kar yağıyor.

Bitişikte Erguniang (İkinci Kızkardeş) Zirvesi yer alıyor. Her yaz, nadir rastlanan hayvanlar buradaki yabani yeşil ağaçların ve bitkilerin etrafında koşuşturur. Dağın zirvesi tehlikeli ve yıl boyunca karla kaplı. Sanguniang (Üçüncü Kızkardeş) Zirvesi güzel manzaralara, karmaşık arazi şekillerine ve zengin çeşitlilikte hayvan ve bitki türlerine sahip. Yaomei (En Küçük Kızkardeş) Zirvesi buzullar, beril madenleri, ormanlar ve göllerle çevrili.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.