Çin’in 2001’de DTÖ’ye girmesi ve 2005’te Tekstil ve Giyim Anlaşması kapsamındaki kısıtlamaların kaldırılması, gelişmiş ekonomilerde hazır giyim endüstrisi için bir dönemin sonunu getirdi.

(Beijing Review)-–  Bu ülkelerdeki üreticiler, Çin dahil gelişmekte olan ülkelerden düşük maliyetli kaynak sağlanması adına neredeyse tüm üretim faaliyetlerini durdurdu. Çin, 2020 itibariyle yaklaşık 291 milyar dolarlık ihracat değeriyle dünyanın en büyük tekstil, konfeksiyon üreticisi ve ihracatçısı oldu.

Ancak hızla artan nüfus yaşlanmasının başlamasıyla birlikte, hızla büyüyen genç nüfusa işaret eden Çin’in daha önce sahip olduğu demografik temettü azalmaya başlıyor. Artan işgücü maliyetlerinin bir sonucu olarak, ülke önceki karşılaştırmalı avantajını kaybediyor.

Sert bir rekabetle karşı karşıya kalan Çinli üreticiler geri adım atmıyor. Bu sektörde devrim yaratmak için inovasyona yatırım yapıyorlar. Hazır giyim üretimi, akıllı, esnek ve çevreci olmayı hedefleyen yeni bir gelişim aşamasına girdi.

OTOMATİK ÜRETİM
Anhui Eyaleti, Anqing’de bulunan Anhui Huamao Group, esas olarak tekstil ürünlerinin boyanması, işlenmesi, üretimi ve dağıtımıyla ilgileniyor. Devasa iplikhanesinde, otomatik makineler tam hızda çalışıyor. Robotlar yarı bitmiş ürünleri taşıyor. Elektrikli scooterlarıyla üretim sürecini denetleyen birkaç işçi dışında neredeyse insan emeği yok denecek şekilde azaltıldı.

Bir ekrana bakılıp, kalite, ekipmanın çalışması ile enerji tüketimi hakkında gerçek zamanlı bilgiler alınabiliyor. Yaklaşık 30 yıldır tekstil işiyle uğraşan Genel Müdür Zhan Lingzhi, “Geçmişte fabrikamız kalabalıktı. Sağır edici gürültü ve her zaman her yerde dönen emici pamukla hava biraz tıkalıydı” diye geçmişi andıktan sonra “Günümüzde çalışma koşulları çok gelişti. Çalışanlarımız temiz ve rahat bir ortamın tadını çıkarabiliyor” diye ekliyor.

Fabrikanın akıllı izleme platformu, tekstil ürünlerinin çevrimiçi kalite kontrolünü ve izlenebilirliğini sağlıyor. Üretim hatlarının otomasyonu 10 bin ilmik üretmek için gereken işçi sayısını 50’den 13’e düşürdü. Verimlilik yüzde 30 ila 50 artırıldı. Modernizasyon aynı zamanda bir ton pamuk ipliği üretimi için elektrik tüketimini 20 kWh’ye kadar düşürüldü. Bunlar da elektrik faturasında yıllık 600 bin yuan (917,40 $) bir düşüşe yol açıyor.

Çin Endüstriyel Ekonomi Federasyonu Başkan Li Yizhong, geçen yıl 6’ncısı gerçekleştirilen Altıncı Çin Sanayi Büyük Ödülünün tek kazananının kategorinin tekstil olduğunu hatırlatarak “Böylece, girişimcilik ve bağımsız inovasyonda rol model olarak hareket eden endüstriyel işletmeleri ile projeleri onurlandırılmış oldu”diyor.

ESNEKLİK GELİŞİYOR
“Önce yap, sonra sat” mantığına dayanan geleneksel katı üretim modelleri, aşırı stok birikiminden uzun süredir suçlanıyor. Günümüz tüketicilerinin, özellikle de genç nesillerin ihtiyaçları sürekli değişiyor.  Fiyatlar artık alışverişin birinci nedeni değil; en önemli olan ürünün kalitesi ve tasarımıdır. Talepteki hızlı değişikliklere göre daha iyi envanter yönetimi hala bir zorluk olarak karşımızda duruyor. Bu bağlamda, üreticilerin rekabet gücü, üretim süreçlerinin sürekli optimizasyonu ve yeni ürünlerin geliştirilmesinde yatıyor. Bazıları hızlı tedarik akışları ile esneklik üzerine odaklanıyor.

Shandong Aspop Kostüm Grubu buna iyi bir örnek. 2016 yılında, alıcıların özel kotlar sipariş edebileceği bir tüketiciden üreticiye platformu oluşturdu. Bir sipariş verildikten sonra, şirket otomatik bir yapay zekâ sistemi aracılığıyla özelleştirme ve kesme işlemlerine devam ediyor. Geçmişte üretici ayda iki veya üç model yapmakla yetinirken, bugün bir siparişin kendisi bir model olabiliyor.

Kişiye özel giyim, Aspop’un ana işi haline geldi. Bu yeni çalışma yöntemi, teslimat sürelerini bir aydan yedi güne düşürdü. Verimlilik yüzde 200 arttı ve tasarım maliyetleri ve envanter yüzde 60 azaldı. Grubun İcra Direktörü Ren Haoyuan’a göre, bu yeni, esnek endüstriyel ve pazarlama stratejisi, Çinli tüketicilerin değişen talepleriyle yakından bağlantılı.

HERŞEY YEŞİLLENİYOR
BM Çevre Programına göre giyim endüstrisi, petrol endüstrisinden hemen sonra ikinci en büyük su tüketicisidir ve küresel karbon emisyonlarının yüzde 8 ila 10’unu oluşturuyor. Giderek daha fazla vatandaş çevre dostu iş uygulamaları ve daha sorumlu perakendecilik talep ediyor. Çinli tüketicileri, özellikle Y Kuşağını da bundan istisna tutamayız. 2019’da Çin’de 5.002 kişiyle yapılan bir anket, ankete katılanların yüzde 67’sinden fazlasının sürdürülebilir ürün kriterlerine duyarlı olduğunu, yaklaşık yüzde 26’sının bilinçli satın alımlar yaparak harekete geçtiğini gösterdi.

Şanghay’dan bir moda markası olan Fake Natoo, sektörde yeşil kalkınma modeli olarak öne çıkıyor. Kurucusu Zhang Na, geri dönüştürülmüş kumaşlardan sofistike ve avangart bir koleksiyon oluşturmaya çalışıyor. Elde ettiği giysiler, mağazasında yeniden satılmadan önce yamalar halinde kesilir ve yeni tasarımlara dönüştürülüyor. Kârın yüzde onu, modellerin tasarımında işbirliği yapan göçmen kadın kooperatiflerine bağışlanıyor.

Zhang, “Kullanılmış giysilerin üzerlerinde yaşam izleri var. Onları hayata döndürmenin, tüketicileri bugünü ve geleceği daha iyi düşünmek için yaşam hızlarını yavaşlatmaya teşvik edeceğini umuyorum” diyor. Çin Tekstil Endüstrisi Federasyonu tarafından yayınlanan bir rapora göre, Çin’de geri dönüştürülmüş elyaf üretimi 2018’de yüzde 17 tekstil geri dönüşüm oranıyla 7 milyon tonu aştı. Federasyonun Sosyal Sorumluluk Bürosu Direktörü Yan Yan, “Ancak bu eğilim geri alınamaz ve çevre ve kaynak koruma gereksinimlerini karşılamak için vazgeçilmezdir” diye açıklıyor.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.