LONGQUAN KILIÇLARI MANEVİ KÜLTÜR MİRASI LİSTESİNDE

Geleneksel Çin kültüründe kılıç sadece bir silah değildir, aynı zamanda sahibinin sosyal statüsünü ve beğenisini yansıtan kültürel bir sembol olarak hizmet eder. Longquan Kılıcı, Çin tarihindeki ilk Demir kılıç olarak bilinir. 2006’da Longquan Kılıçları’nı dövme tekniği ulusal manevi kültür mirası listesinde dahil edildi.

Batı’da yaygın olarak görülen süvari kılıçları, ince kılıçlar ve palalarla kıyaslandığında Çin kılıçlarının kendine has bir görünümü ve daha önemlisi, zengin kültürel çağrışımları var. Eski Çin’de insanlar özsavunma için ama aynı zamanda sosyal statülerini ve silahşörlüğe düşkünlüklerini sergilemek amacıyla kılıç taşırdı. Modern zamanlarda da kılıç bazen kötülüğü def etmek için ev ya da iş yerinin duvarına asılır. “Ruhu” olan kılıçların, bir tehlikenin yaklaşması halinde ya da tekinsiz şeylerin saldırısı karşısında sahibini uyarma gücü bulunuduğu söylenir. O yüzden Çinliler kılıca “baojian” der—bu kelime, değerli kılıç anlamına geliyor.

Çin’in en meşhur kılıçlarının başında hiç şüphesiz Longquan Kılıcı geliyor. Bu, tarihi kayıtlara göre, 2 bin 600 yıl önce usta demirci Ou Yezi tarafından dökülen ilk demir kılıçtı. Daha önce kılıçlar bronzdan yapılıyordu ve Ou pik demiri eritmeyi ve döverek kılıç yapma yöntemini bulan kişiydi. Bu yöntemin doğduğu yer, halen Zhejiang eyaletinin sınırları içinde kalan Longquan ilçesiydi. Longquan daha sonra coğrafi bir gösterge haline geldi; burada üretilen kılıçların tümüne Longquan Kılıçları deniyor.

BİR SİLAHTAN FAZLASI

Kılıç, Çin tarihindeki en erken soğuk silahlardan biri. Yedinci yüzyılda yavaş yavaş savaş alanındaki yerini yeni silahlara bırakan kılıçlar, bunun sonrasında zengin kültürel çağrışımlar edinmeye başladı. Eski Çin’de iki nesne güç sembolü olarak kabul edilirdi—mühür ve kılıç.

O dönemin katı hiyerarşisi nedeniyle kılıç taşımak bir imtiyaz olarak görülürdü ve kılıç sosyal statüyü, mevkiyi ve beğeniyi yansıtırdı. Kılıç taşıma kuralları netti ve bunlara sıkı sıkıya uyulurdu. Örneğin Savaşan Devletler Dönemi’nde (M.Ö. 475-221) krallar 20 yaşında, hakimler 30 yaşında, aristokratlar 40 yaşında kılıç kuşanmaya başlayabilirdi; sıradan insanlar ise ancak çok zorunlu olduğu durumlarda kılıç taşıyabilirdi.

Kılıç her zaman bir erkeklik sembolü olarak görülmüştür. Aristokratlar ve resmi görevliler için kılıç sahibinin statüsüne denk olması gereken önemli bir aksesuardı. Bu da Longquan Kılıçları’nın neden tarih boyunca yüksek kaliteleri, tasarımları ve şöhretlerinden ötürü bu kadar popüler olduğunu açıklıyor. İmparatorlara ve üst düzey görevlilere bir saygı ifadesi olarak sunulan bu kılıçları arkadaşlar da birbirine hediye olarak verirdi. Longquan şiirlerde de görülür; kılıçla eşanlamlı olarak kullanılır. Li Bai bir zamanlar şöyle yazmıştı: Benim gibi sıradan biri belinde Longquan taşıyor. Bu, şairin ülkesine hizmet etme ve düşmanlarının gözünü korkutma kararlılığını ortaya koyan bir dizeydi.

KESKİN AĞZIYLA TANINIYOR

Longquan Kılıçları dövme tekniğine bağlanan sert dokusu ve keskin ağzıyla tanınır. Daha M.Ö. 5. yüzyılda Çinliler demiri ısıtılmış demiri karbonlayarak ve defalarca döverek sertleştirmeye çalışıyordu. Eski bir deyişte ifade edildiği gibi, demiri yüz kere döverseniz çeliğe dönüşür. Defalarca ısıtma, katlama ve dövme, pik demirin safsızlıklarını ortadan kaldırın ve nihayetinde sıkı ve yoğun bir dokuya sahip çeliğe dönüşmesini sağlar. Bu doku ağzın yüzeyinde görülebilir, demirin kaç defa katlandığı ve dövüldüğü bu şekilde anlaşılabilir. Normalde Longquan Kılıcı’nda bir kilogram ağız için üç ile beş kilo arasında pik demirin onbinlerce kez çekiçle dövülmesi gerekir.

750-800 santigrad derecedeki çeliğin uygun sıcaklıkta bir suyla soğutulması gerekiyor. Suyun sıcaklığı hayati önem taşıyor; çeliğin suya girdiği an da belirleyici—usta demirciyi sıradan demirciden ayıran farklardan biri bu.

Bu da demircilerin neden modern bilimsel perspektifle kimyasal reaksiyona neden olan özel mikroelementler içeren “sihirli su”yu nesiller boyunca büyük bir hevesle aradığını açıklıyor. Longquan ilçesindeki su belirli mineraller açısından zengin; bu da onu su verme işlemi için ideal kılıyor. Ancak halk hikayeleri Longquan’ın başarısını gizemli bir kehanete bağlıyor—söylenenlere göre, Ou Yezi’nin ilk Longquan Kılıcı’nı dövdüğü yerin yakınlarında Büyükayı yıldızları gibi sıralanmış yedi kuyu vardı ve Ou, bunun üzerine, yaptığı kılıcın üzerine yedi yıldız çentti.

Geleneksel olarak, bir Longquan Kılıcı’nın yapımı 20’den fazla işlem içeriyor ve bu işlemler demircinin deneyimine göre şekilleniyor. Örneğin elde taşlama. İyi bir taşlama, ağzı keskinleştirir, dokunun daha pürüzsüz görünmesini sağlar ve kabza bağlantısının daha sıkı oturmasını sağlar. Longquan ilçesinde “hafif taş” denen bir taş türünün taşlama için mükemmel olduğu keşfedilmiş. Elde taşlama işleminin tamamı bir kaç gün de sürebilir, aylarca da, çünkü kaba taşlama, hassas bileme ve perdahlama gibi aşamaları içeriyor.

KÜLTÜR MİRASI LİSTESİNE DAHİL EDİLDİ

Longquan demircileri, ürünlerine kültürel anlam, paketleme ve kişilik katarak kılıç üretimini daha da zenginleştirdi. Yüzlerce yıl boyunca Longquan Kılıçları sadece kungfu yapanlar tarafından değil, sanat uzmanları tarafından da tercih edildi. 1978’de bir ulusal el sanatları fuarında bir Longquan Kılıcı üst üstde dizilmiş altı bakır sikkeyi ortadan ikiye bölmek için kullanıldı; kılıcın ağzında en ufak bir bozulma olmadan. Hong Kong’da kurulu bir kılıç müzesi olan Wanjian Shanzhuang’ın koleksiyonunda Qing Hanedanlığı (1644-1911) döneminde üretilmiş üç Longquan Kılıcı bulunuyor.

Haziran 2006’da Longquan Kılıçları’nın yapım tekniği ulusal manevi kültür mirası listesine dahil edildi. 130 yıllık Shen Guanglong Kılıç Demirhanesi tekniğin koruyucusu, demirhanenin dördüncü nesil sahibi Shen Xinpei de temsilcil mirasçı ilan edildi. Longquan Kılıçları, ABD’nin eski başkanı Nixon, Rusya Devlet Başkanı Putin gibi yabancı liderlere devlet hediyesi olarak sunuldu. Halkın Kurtuluş Ordusu’nun üç gücünün şeref kıtalarının kılıçları da Longquan tekniği kullanılarak yapılıyor.

Kılıç Çin kültürü açısından büyük öneme sahip. Yüce bir gücün sembolü olarak generallerin peşinde koştuğu zaferi pekiştiriyor; savaşçıların silahı ama aynı zamanda gezgin şövalyelerin özlemini çektiği macera dünyasının da somut örneği. O, demirci nesillerinin yüzlerce yıl boyunca koruduğu bir miras. (China Today tarafından derlenen haberden özetlendi)