Sağlık şakaya gelmez: Önce aşıya, sonra Afrika’ya…

Son yıllarda Afrika kıtasına yapılan iş ya da tatil seyahati sonrası hayatını kaybedenlerin sayısı artmaya başladı. Turizmde yükselen trend Afrika ülkelerine gideceklerin benzer acıları bir daha yaşamaması için, yapılması gerekenleri işin uzmanlarına sorduk. Buyrun sağlıklı seyahatin püf noktalarına…

Yurtdışına özellikle de Afrika kıtasına seyahat veya iş amaçlı gidişler ne yazık ki bazen sağlık ağırlıklı acı haberlerle sonuçlanabiliyor. Türkiye iş dünyası bu acıyı birkaç yıl önce Afrika seyahatinde yakalandığı sıt ma hastalığından  dolayı kaybettiğimiz İstanbul  Altın  Rafinerisi’nin  38  yaşındaki genç patronu  Ömer Halaç’ın haberiyle yaşadı. Bu acı sonraki dönemde  birkaç kez daha  tekrarlandı.  Son olarak  Sakarya’dan bir iş insanı ve geçen hafta, Nijerya’da sivrisinek ısırması sonucu sıtma virüsüne yakalanan  Türk  Hava  Yolları  (THY)  kabin amiri Selda Durmaz’ı kaybettik…

Başka bir Nijerya seferinde sıtma virüsü kaptığı şüphesiyle Afyonkarahisar’da teda viye alınan 31 yaşındaki THY kabin memuru 31 yaşındaki Murat  Düzer’in ardından yurtdışına çıkanların Türkiye’ye sağlıklı dönebilmesi konusu tartışılmaya başlandı. Para Dergisi olarak, önümüzdeki bayram tatilllerini de göz önüne alarak benzer acıların bir daha yaşanmaması adına uzmanlarla konuştuk.

Görüştüğümüz turizmciler, yurtdışına gidişin sağlıklı dönüşle sonuçlanması için önceden bilgilenmenin önemine vurgu yaptı lar. “Geziler bir mutluluk sürecidir. Önlemi alınmayan tatsızlıklar yüzünden karabasan haline getirilemez” diyen Fest Travel kurucu başkanı Faruk Pekin, genelde tüm Afrika ile bazı Asya ülkelerinin sorunlu olduğunu söylüyor.

Pekin, zorunlu aşı gerektiren ülkeler için mutlaka  aşının  yaptırılması gereğini vurguladıktan  sonra şu bilgileri veriyor: “Sağlık şakaya  gelmez.  Olağan  turist hastalıkları  ishal,  soğuk  algınlığı, baş ve kas ağrılarıdır. Bunlardan ishal önemli. Bunun  da önlemi: Her  yerde kapalı  şişe suyu içmek, iyi yıkanmamış yeşil salatalara, kabuğu soyulmuş meyveye, dondurmaya itibar  etmemek,  buz kullanmamak,  baharatlı (acılı değil) yemeklere yavaş yavaş alışmak. Soğuk algınlığına karşı en önemli konu gereksiz terleyip üşütmemektir.  Bunun da yolu kat kat ince giysiler giymektir. Terlemeye  başlayınca birer  birer  çıkarılmalı. Üşümeye   başlayınca   birer   birer   giyilmelidir. Yani  gezgin çok kalın ve çok inci giysilerle yola çıkamaz.”

UYARILAR ETKİLİ OLUYOR

Dünyanın 87 ülkesine gerçekleştirdikleri paket tur seyahatlerinde şimdiye kadar ciddi bir sağlık sorunu yaşanmadığını hatırlatan Prontotour Pazarlama Müdürü Sarp Özkar, “Bir ülke veya bölgede salgın hastalık varsa, Dünya Sağlık Örgütü orayı seyahate uygun olmayan destinasyon ilan ediyor. Turizmciler olarak biz de riskli bölgelere seyahat düzenlemiyoruz” diyor.

Özkar’a sağlıkla ilgili ciddi bir sorun yaşanmamasının neden kaynaklandığını   sorduğumuzda   şu  yanıtı veriyor: Aşının zorunlu olduğu Ruanda, Botswana, Tarzanya gibi ülkelere seyahat etmek isteyen misafirlerimize de Sarıhurma aşılarını olup, haplarını içmelerini hem tur programımızda öneriyoruz, hem de kayıtlı tüm misafirlerimizin seyahat sağlık merkezlerinden randevularını alıp, aşılarının tamamlanması sürecini takip ediyoruz. ”

SAĞLIK SİGORTASININ ÖNEMİ

Avrupa ülkeleri ne seyahat eden tatilciler için tehlike yaratan bir salgın hastalık veya benzeri bir tehlikenin olmadığının altını çizen Jollytur Genel  Müdürü  Figen Erkan,  “Ancak  Afrika gibi bölgelere seyahat eden misafirlerimiz  için  tatildeki hastalık  riski bulaşıcı ya da kronik  hastalıklarla   sınırlı değil. “Hayatın her alanında, kendi yaşam alanınızda dahi olsanız taşıdığınız riskler söz konusu. Biz bu konuda tüketicilerimize seyahat çıkmadan önce geniş kapsamlı bir seyahat sigortası  yaptırmaları konusunda yönlendirme yapıyoruz. Bu sigorta poliçesi sayesinde ise, yurt dışında geçirecekleri en küçük bir kaza – hastalık durumunda  tedavi, ülkeye dönüş, refakatçi  eşliği gibi birçok konuda  asistan hizmeti ve desteği alabilirler. Ayrıca yaptıkları masrafları  da karşılanabiliyor. Sadece sağlık olarak da değil, bagaj kaybı, bagaj gecikmesi, hırsızlık gibi karşılaşmak istenmeyen durumlarda sigorta poliçesi kapsamında zararlarını tazmin etmeleri mümkün” diye ekliyor.

İŞTE SAĞLIKLI SEYAHATİN PÜF NOKTALARI

ULUSLARARASI AŞI SERTİFİKASI ŞART!

Riskli ülkelere seyahat edeceklere Sağlık Bakanlığı ücretsiz aşı yapıyor. Sağlık Bakanlığı Türkiye Hudut  Sağlık  Genel Müdürlüğü’ne bağlı Türkiye genelindeki 43 “seyahat sağlığı merkezi’ bulunuyor. Türkiye’de ‘uluslarası aşı sertifikası’ düzenlemeye yetkili tek merkezler buraları olduğu için luslararası geçerliliği olan aşıları da buralarda yaptırmak zorunlu. www.seyahatsagligi.gov.tr adresinden ya da 444 77 34 nolu telefondan randevu almak gerekiyor. Genellikle seyahate çıkmadan 3-4  hafta önce aşıların yaptırılması öneriliyor.

HANGİ BÖLGELERDE HANGİ SAĞLIK RİSKLERİ

Tur Operatörleri Platformu Sözcüsü ve Tur Andiamo Yönetim Kurulu Başkanı Cem Polatoğlu’na “Türk gezginleri  hangi bölgelerde hangi riskler bekliyor?” diye sorduk. Polatoğlu’nun yanıtlarını sizin için şöyle özetledik:

“Afrika, Asya, Orta Amerika’da sıtma var. Peru, Bolivya, Tibet gibi yüksek ülkelerde oksijen azlığından kaynaklanan aşırı yorgunluk veya denge  kaybı olabilir. Vücudunuzun alışması için ara yükseklikteki bir yerde bir gün geçirin. Bol aspirin  alıp kanınızı önceden sulandırın.

Kolera,  Asya, Afrika ve Güney Amerika’nın bazı ülkelerinde dar alanlarda salgınlar hâlinde görülür. Corona  virüsünün yol açtığı  bulaşıcı solunum yolu hastalığı MERS, son zamanlarda Güney Kore başta olmak üzere Uzak Doğu’da da yayılmaya başladı.”

BAZI SEYAHAT HASTALIKLARI VE AŞILARI

Sarıhumma aşısı: Sarıhumma hastalığı Orta ve Güney Amerika ile Afrika’nın tropikal bölgelerinde görülüyor. Yüksek oranda öldürücü olan sarıhumma hastalığından korunmak için sivrisinekten korunma önlemlerine uyulmalı. Tek aşısı Sarıhumma.

Tifo aşısı: Kuzey ve Batı Afrika, Asya’nın güneyi, Orta ve Güney Amerika ve Ortadoğu’da risk daha yüksek. Tifo aşısı riskin yüksek olduğu bölgelerde 1 ayın üzerinde kalacak kişilere öneriliyor.

Meningokok aşısı: Sahra-altı Afrika’nın menenjit kuşağında Aralık- Haziran boyunca hastalık görülür. Hac ve umre döneminde Mekke ve Medine’yi ziyaret edecekler için de istenen bir koşul.

Kolera aşısı: Afrika ve Asya ile daha nadiren Orta ve Güney Amerika etkilenmekte.

Kuduz aşısı: Riskli bölgelere seyahat edenlerden özellikle kırsal alanda dağ yürüyüşü, bisiklet  kullanımı, kamp gibi aktivitelerde bulunacaklara öneriliyor.

Japon Ensefaliti: JE virüsünün neden olduğu, sivrisinek ısırıklarıyla yayılan, beyin hasarı ve ölümle sonuçlanabilen akut beyin iltihabı. Gezileri 1 aydan uzun sürecekler için aşı tavsiye ediliyor. Seyahat dönüşü; ateş, başağrısı şikayetleriniz varsa bol sıvı tüketin ve acilen bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Sıtma: Afrika, Orta ve Güney Amerika, Karayiplerin bir kesimi, Asya (Güney Asya, Güneydoğu Asya ve Ortadoğu dahil), Doğu Avrupa ve Güney Pasifik bölgesinde yer alan geniş alanlarda görülmekte. Halen piyasada herhangi b sıtma aşısı yok. Sıtmadan korunma; sivrisinek ısırıklarına karşı  alınacak ön ile sıtmadan koruyucu ilaçların birlikte

kullanılmasından ibaret. Sıtma riski olan bölgede seyahat ederken veya son 1 yıl içerisinde böyle bir bölgeye seyahat geçmişi olan kişiler, ateş veya grip benzeri belirtiler gösterdiğinde hemen tıbbi yardım almalı.

MERS-CoV: Virüsün insanlara hayvanlardan ( develer, yarasalar) bulaştığı düşünülmekte. Salgının görüldüğü ülkelere( Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Ürdün, Umman, Kuveyt, Yemen, Lübnan) seyahat edecek kişiler için risk mevcut. MERS- CoV enfeksiyonuna karşı  aşı yok. Seyahat dönüşü 14 gün içinde ateş, öksürük, nefes darlığı, titreme, baş ağrısı, vücut ağrıları, boğaz ağrısı, burun akıntısı, ishal, bulantı, kusma şikayetleri varsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun.

Yayın yeri ve tarihi: PARA Dergisi, 28 Haziran 2015.