Shaanxi Tarih Müzesi’nden…

Her yıl yaklaşık üç milyon yerli ve yabancı ziyaretçiyi ağırlayan Shaanxi Tarih Müzesi (SHM), zengin tarihi eser koleksiyonuyla biliniyor. Mutlaka ziyaret edilmesi gereken tarih müzeleri arasında yer alıyor. Yukarıda, değerli kalıntıların sergilendiği zengin bir müze olup, Çin’in en popüler müzelerinden biri haline gelen SHM sergi alanlarından biri görülüyor.

MENG JIAXIN /CHINA TODAY –– Shaanxi Eyaletindeki ünlü tarihi şehir Xi’an’da bulunan Shaanxi Tarih Müzesi (SHM), Çin’de bilet almanın en zor olduğu müzelerden biri olarak kabul ediliyor. Her gün yaklaşık 12 bin ücretsiz çevrimiçi bilet satışa sunuluyor, birkaç dakika içinde tamamen tükeniyor. Değerli kalıntılardan oluşan geniş koleksiyonu ve sayısız ulusal hazinesi ziyaretçileri hayrete düşürüyor.

Hazinelerin Bir Koleksiyonu

Çin’in ilk modern ulusal müzesi olan SHM, kapılarını 1991 yılında halka açtı. 11.000 metrekarelik sergi alanıyla, Tang Hanedanlığı (618-907) tarzındaki bu görkemli kompleks, 1,7 milyondan fazla parça (set) esere ev sahipliği yapıyor. Shaanxi Eyaletinin uzun ve zengin tarihi, bu müzenin çeşitli koleksiyonuna büyük bir katkı sunuyor. Shaanxi, Sarı İmparator Mozolesi, Terracotta Ordusu, Qinling Dağları ve Huashan Dağları gibi ulusun tanımlayıcı sembolleri ve simgesel coğrafi simgelerinin zenginliğini taşıyan Çin medeniyetinin başlıca beşiklerinden biridir. Çin’in antik tarihi boyunca Xi’an, Zhou (M.Ö. 1046-M.Ö. 256), Qin (M.Ö. 221-M.Ö. 206), Han (M.Ö. 206-M.Ö. 220) ve Tang hanedanları da dahil olmak üzere 14 hanedanın başkenti olarak hizmet verdi.

SHM’nin en büyük koleksiyonunda Batı Zhou Hanedanlığı’ndan (M.Ö. 1046-M.Ö. 771) General Duo You’nun bronz bir üç ayağı (ding), Savaşan Devletler Dönemi’nden (M.Ö. 475-M.Ö. 221) yazıtlı altın kakmalı kaplan biçimli bir tabut, Han Hanedanlığı’ndan yeşim imparatoriçe mührü, Beş Hanedanlık Dönemi’nden (907-960) uzun saplı bir seramik kap, Song Hanedanlığı’ndan (960-1279) yağ damlacıkları desenli siyah sırlı bir kâse ve Tang Hanedanlığı duvar resimleri yer almaktadır. Bunların birçoğu o kadar büyük tarihi öneme sahiptir ki yurtdışında sergilenmeleri yasaktır.

3.000’den fazla objenin yer aldığı kalıcı sergisi “Shaanxi’de Antik Uygarlık”, yaklaşık 1,63 milyon yıl önce antik insanların ortaya çıkışından 19. yüzyılın sonlarındaki Afyon Savaşları’na kadar Shaanxi’deki insan uygarlığının gelişimini tasvir ediyor. Üç salona yayılmış olan bu sergi, yedi bölümden oluşuyor: Tarih Öncesi Dönem, Zhou Dönemi, Qin Dönemi, Han Hanedanlığı, Wei, Jin, Güney-Kuzey Hanedanlıkları, Sui, Tang Hanedanlıkları ve Tang Hanedanlığı’ndan sonra, Shaanxi’nin Çin tarihindeki kilit rolünü vurguluyor. Ayrıca, “Tang Hanedanlığı Duvar Resimleri” ve “Büyük Tang Hanedanlığı Hazineleri” adlı iki tematik sergi de yer alıyor.

SHM Qin-Han Medeniyet Müzesi

SHM Qin-Han Uygarlığı Müzesi Mayıs 2024’te halka açıldı. Shaanxi Tarih Müzesi’nin yeni bir şubesi olarak, derin Qin-Han uygarlığının kökenine, gelişimine ve katkısına adanmıştır. Eyalet başkenti Xi’an’daki hareketli bir caddede bulunan SHM’nin aksine, bu yeni müze, Qin Xianyang Sarayı ve birkaç Batı Han imparatorunun türbeleri de dahil, Qinhan Yeni Şehri, Xixiang Yeni Bölgesi’ndeki devasa bir arkeolojik alan grubunun yakınında yer alıyor. Müze kompleksi, Büyük Ayı şeklinde düzenlenmiş yedi bağlantılı binadan oluşan Qin-Han tarzı bir Saray kompleksine inşa edilmiştir.

SHM Müdürü Hou Ningbin, “Eğer 5.000 yıllık Çin medeniyeti bir tarihçeyse, Qin-Han dönemi en önemli bölümlerden biridir. Bu süre zarfında, birleşik bir siyasi manzara oluştu ve Konfüçyüsçülük merkezli siyasi ethos’un temelleri atıldı” diyor. SHM Qin-Han Medeniyeti Müzesi günümüzde 1.500’den fazla kalıntıyı sergiliyor ve bunların yüzde 90’ı ilk kez üç kalıcı sergide sergileniyor: “Qin ve Han Medeniyeti”, “Şehirler ve Türbeler” ve “Teknoloji ve Güzellik”.  Halen UNESCO Dünya Mirası alanı olarak listelenen İpek Yolu’nun 10. yıl dönümünü kutlamak için geçici bir sergi düzenleniyor.

“Cennetin Altında Büyük Birlik: Qin ve Han Hanedanlığı Medeniyeti” sergisi, iki kata yayılmış ve yaklaşık 3.500 metrekarelik bir alanı kaplayan sekiz bölümde 732 parçadan oluşan bir koleksiyon sergiliyor. İçerik, yeni sistemlerin kurulmasına odaklanıyor. Qin ve Han medeniyetlerinin Çin kültürünü şekillendirmedeki muhteşem başarılarını ve hayati rolünü çeşitli bakış açılarından sunuyor.

400’den fazla kalıntının yer aldığı “Şehirler ve Türbeler” sergisi, Qin ve Han hanedanlarından dört büyük şehir alanından arkeolojik keşifleri sunuyor. O dönemdeki ulusal projelerin konum seçimi, siyasi yapısı ve tasarım felsefesinin ardındaki ilkeleri araştırıyor. Önemli sergiler arasında, büyük bir saray alanında ortaya çıkarılan 2.400 yıl öncesine ait sifonlu bir tuvaletin kalıntıları ve eski bir evcil köpeğin tabut olarak seramik bir su borusuna yerleştirildiği bir mezarlık yer alıyor.

“Teknoloji ve Güzellik” sergi salonunda ziyaretçiler kendilerini antik Qin ve Han sanatı ve teknolojisinde bir yolculuğa kaptırabiliyor. Galeriyi gezerken rahatlatıcı müzik dinleyip, dansın zarif hareketlerine hayran kalabilirsiniz. Kaligrafinin yumuşak fırça darbelerini gözlemleyebileceğiniz gibi, resimlerin canlı renklerini takdir edip, tütsünün hoş kokusunu içinize çekebilirsiniz.

Öne çıkanlardan biri, eyaletteki en yüksek koruma seviyesi altında olan ve Batılı bir Han prensesinin mezarından çıkarılan bambu eklemleri şeklindeki zarif yaldızlı gümüş bronz tütsülüktür. Parça, Qin ve Han hanedanlarının tütsü kültürünün tipik bir örneğidir. Duyusal bağlantıyı derinleştirmek için küratörler bir koku deneyimi alanı kurmuşlardır. Qin-Han metinlerine ve antik baharatların arkeolojik keşiflerine dayalı benzersiz bir koku yaratmak için bir tütsü ustası görevlendirilmiştir. Bu sayede ziyaretçiler sadece kalıntıların görsel olarak tadını çıkarmakla kalmayıp aynı zamanda koku duyusu aracılığıyla o dönemin yaşam tarzını ve kültürünü deneyimleyebiliyor.

Geleneksel Kültürü Teşvik Etmek

Sergiler düzenleme ve kültürel kalıntıları koruma ve restore etme çabalarına katkı sunuyor. SHM’de, halkı Çin kültürünün derin mirasını keşfetmeye teşvik edip, farklı yaş gruplarının kültürel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan bir dizi tematik eğitim etkinlik düzenledi. Bu etkinlikler arasında üniversite uzmanlarıyla iş birliği içinde kamuya açık akademik dersler, gençlik akademik forumları, geleneksel festival temalı etkinlikler ve toplumla iletişim programları yer alıyor.

SHM, gençlerin tarih ve kültür okuryazarlığını ve estetik takdir yeteneklerini geliştirmek için oyunlar, el sanatları ve okul tabanlı etkinlikler gibi etkileşimli etkinlikler başlatarak çocukların geleneksel kültüre olan ilgisini geliştirmeye büyük önem veriyor. Örneğin, 2024 Çocuk Günü’nü kutlamak için müze, sergi salonlarında saklı “küçük canavarları” arayan “küçük dedektifler” haline gelen 100’den fazla öğrencinin katıldığı “SHM’de Küçük Canavarları Aramak” temalı bir eğitim etkinliği düzenledi.

Bu “küçük canavarlar”, hayvan desenleri içeren kültürel kalıntılarla ilişkilendirildi ve müze rehberleri, farklı hayvan figürlerinin sembolik anlamları ve her bir kültürel eserin zaman dilimi, kullanımları ve önemi hakkında bilgi sağladı. Etkileşimli deneyim oturumu sırasında, öğrenciler geleneksel kâğıt oyma tekniklerini kullanarak müzenin inek şeklindeki lambasının kopyalarını yarattılar ve “küçük canavar” Tiger Tally’nin (Hu Fu) boyalı kil modellerini yaptılar.

Müze, kültür ve teknolojiyi entegre etmenin yollarını keşfederek ve müze koleksiyonunu dijitalleştirerek izleyicilere zenginleştirilmiş bir kültürel deneyim sunuyor. Kültürel yayılım misyonunu yerine getirme yöntemlerinde yenilik yapmaya devam ediyor. Müze, 2024 yılında çevrimiçi olarak “7/24 müze” olacak şekilde tasarlanmış dijital bir kültürel miras platformuna katılacağını resmen duyurdu.