Trump’ın baskısı Çinli öğrencileri ‘Harvard mültecisi’ haline getiriyor

Çinliler Harvard’daki en büyük yabancı öğrenci grubunu oluşturuyor. Çinli öğrenciler hedef alınıp, korktuklarını söylüyor. Mevcut öğrenciler nakil olmaya zorlanıyor veya yasal statülerini kaybediyorlar. Beijing, bu durumun  ABD’ye zarar vereceğini söyleyip,  öğrencilere destek sözü veriyor.

Reuters’in haberine göre, Harvard’daki Çinli öğrenciler, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin ünlü üniversitenin yabancı öğrenci kaydetmesini engellemesinin ardından Cuma günü ülkelerine dönüş uçuşlarını iptal ederek ABD’de kalma konusunda hukuki danışmanlık almaya başladılar.

Üniversitenin Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile koordineli olduğu gibi suçlamaların da yer aldığı emirde, mevcut yabancı öğrencilerin başka okullara nakledilmesi veya yasal statülerinin kaybedilmesi zorunluluğu getirileceği ve kararın diğer kolejleri de kapsayacak şekilde genişletilebileceği belirtildi.

Harvard, hükümetin bu eylemini “yasadışı” olarak nitelendirdi ve Çin uyrukluların Massachusetts eyaletindeki Cambridge kentindeki seçkin Ivy League üniversitesinde en büyük grubu oluşturduğu yabancı öğrencilere eğitim verme konusunda “tamamen kararlı” olduklarını söyledi.

Karar İki Haftalığına Donduruldu

ABD’deki Çinli uluslararası öğrenci sayısı, 2019’daki 370.000’lik zirveden 2024’te yaklaşık 277.000’e düştü.

Cuma günü, ABD’de bir bölge hakimi Trump yönetiminin politikasını iki hafta boyunca donduran geçici bir uzaklaştırma emri çıkardı.Fizik alanında doktora yapan 24 yaşındaki Zhang, “Çin toplumunun diğer gruplara kıyasla kesinlikle daha hedef odaklı bir varlık olduğunu düşünüyorum” diyor.

Güvenlik nedeniyle adını vermeyen Zhang, “Bazı arkadaşlarım, işler daha da kötüye giderse şu anki konaklama yerimde kalmamam gerektiği konusunda bana tavsiyelerde bulundular. Çünkü Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza memurlarının sizi evinizden çıkarabileceğini düşünüyorlar” dedi.

Zhang, Harvard’daki Çinli öğrencilerin çoğunun vize durumları ve staj olanakları konusunda endişeli olduğunu, bazılarının ise okulun hukuki mücadeleleri kazanacağına inandığını söyledi.

ABD’deki Çinli uluslararası öğrenci sayısı, 2019’daki 370.000’lik zirveden 2024’te yaklaşık 277.000’e düştü. Bu düşüş, kısmen dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki artan gerginlik ve ABD hükümetinin bazı Çinli öğrencilere yönelik artan denetimlerinden kaynaklanıyor. Harvard Üniversitesi’nin 2024 yılı yabancı öğrenci alımının beşte birini Çin vatandaşlarının oluşturduğu belirtiliyor.

Cuma günü Çin sosyal medya platformu Red Note’ta (veya Xiaohongshu) yayınlanan bir gönderide, Harvard Kennedy Okulu’nda okuyan bir Çinli öğrenci olarak kendini tanıtan bir kadın, öğretmenlerinin Çinli öğrencilere okulun önümüzdeki 72 saat içinde bir yanıt taslağı hazırlamak için aktif olarak çalıştığını ve ABD hükümetiyle müzakere etmeyi amaçladığını söyleyen bir e-posta gönderdiğini söyledi. “Harvard mültecisi” başlıklı gönderide kadın kendini adıyla tanıttı. Gönderi daha sonra silindi.

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin bu eyleminin “sadece ABD’nin imajına ve uluslararası güvenilirliğine zarar vereceğini” belirtirken, öğrencilerinin yurt dışında “meşru hak ve çıkarlarını sıkı bir şekilde koruyacaklarını” taahhüt etti.

Uçuşlar İptal Ediliyor

Halk sağlığı alanında yüksek lisans öğrencisi olan Zhang Kaiqi, Cuma günü Çin’e geri dönmek için bavullarını ve hediyelik eşyalarını hazırlamıştı. Ancak haberi duyduktan sonra, pahalı uçuşu acilen iptal etti ve Çin’deki bir ABD STK’sındaki stajını kaybetti. 21 yaşındaki genç duygularını şöyle özetliyor: “”Üzgündüm ve sinirlendim. Bir an için bunun sahte haber olduğunu düşündüm.”.

Harvard’daki Çinli öğrenciler arasında en tedirgin olanlar, vize durumlarına bağlı olarak yaz aylarında araştırma asistanı olarak çalışacak olanlar ve bunun gelecekteki doktora başvuruları için çok önemli olduğunu belirtiliyor.

Bazı öğrenciler Perşembe günkü emri sindirirken, iki Çinli öğrenci, panik halindeki yabancı öğrencilerin göçmenlik statüleriyle ilgili hukuki tavsiyeler paylaştığı WhatsApp gruplarına eklendiklerini söyledi.

Bunlardan biri, böyle bir sohbet grubundan alınan bir transkripti paylaştı; bu transkriptte bir avukatın öğrencilere ülkeyi terk etmemeleri veya iç hat uçak yolculuğu yapmamaları ve okuldan gelecek resmi duyuruları beklemeleri tavsiyesinde bulunduğu görüldü.

Son yıllarda Çin ile ABD arasındaki gerginliğin artmasıyla birlikte Çinli aileler çocuklarını Avustralya ve Singapur gibi İngilizce konuşulan ülkelerdeki üniversitelere göndermeye başladı.

Hong Kong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Cuma günü, etkilenen öğrencilere “koşulsuz teklifler, kolaylaştırılmış kabul prosedürleri ve sorunsuz bir geçişi kolaylaştırmak için akademik destek” sağlayacağını söyledi.

Güneydeki Guangzhou kentinde bağımsız eğitim danışmanı olan Pippa Ebel, emrin ABD’deki yüksek öğrenime kapıları tamamen kapatmadığını ancak “başka yerlere doğru son bir adım” olma ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi.

Harvard Üniversitesi’ne yeni başlayan 23 yaşındaki yüksek lisans öğrencisi Zhao, eğitimine ABD’de devam etme konusunda kararlı, ancak yasağın devam etmesi halinde kaydını bir yıl ertelemeyi veya başka bir yere transfer olmayı düşünüyor. Zhao, “Hayat planlarımı gerçekten altüst etti… Aslında ABD vizesine Haziran başında başvurmayı planlamıştım ama şimdi ne yapacağımı bilmiyorum” diye ekliyor.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.