Ulaşımda Daha Yüksek, Daha Hızlı, Daha Çevreci Çözümler

Uçan arabalar ulaşımın geleceği gibi görünüyor. Bu yüzden de Çin ve Avrupa’daki büyük şirketler yeni teknolojilerin benimsenmesinde adeta birbiriyle yarışıyor. Beijing üzerinde alçak irtifa araçlarının uçtuğu sıra dışı bir gelecek hayal edebiliriz. Bu sadece ulaşımda değil, aynı zamanda insanların yaşam ortamında bir devrim. eDİKİ’ler daha az gürültü üretiyor ve çevre dostu, ekonomik ve konforlu. Yukarıdaki görselde Frankfurt Hava Limanı’nın kıdemli danışmanlarından Maria Krylova (sağdan ikinci) havacılık sektöründeki diğer uzmanlarla birlikte Beijing Havacılık Test Teknolojisi Enstitüsü’nü ziyaret ederken görülüyor.

ZHOU LIN /CHINA TODAY TÜRKİYE –Bir gün aynen bilimkurgu filmlerindeki gibi uçan bir taksiye atlayıp gökdelenler ve şehirler arasında hızla seyahat edebileceğinizi hayal etmiş miydiniz? 18 Ağustos’ta Shanghai Pudong Uluslararası Havalimanı ile komşu Jiangsu eyaletindeki Kunshan Şehir Terminali arasında bir alçak irtifa yolcu taşıma rotasının açılmasıyla hayat kurguya bir adım daha yaklaştı. Yaklaşık 85 kilometrelik bir mesafeyi kapsayan yolculuk 25 dakika sürüyor.

Bir ay sonra, 30 Eylül’de Beijing, önümüzdeki üç yıl içinde alçak irtifa ekonomisini geliştirmeye yönelik bir plan açıkladı. Vizyon, sektörü Beijing-Tianjin-Hebei bölgesinin eşgüdümlü kalkınmasında kilit bir itici güç olarak beslemekti. Başkent, alçak irtifa ekonomisinde bir yenilik üssü ve ulusal bir sergi bölgesi olmayı hedefliyor. Amaç, üç yıl içinde 5 binden fazla ilgili işletme ve 100 milyar RMB değerinde bir sanayi geliştirmek.

Uygulamalar arasında acil kurtarma, belirli bölgelerde alçak irtifa lojistik dağıtımı, Daxing Uluslararası Havaalanı ile bir çok idari birimin taşındığı Xiong’an Yeni Bölgesi arasında alçak irtifa yolcu güzergahları, şehirlerarası hava ulaşımı ve kültür turizmi bulunuyor. 2027 yılına kadar Beijing’de alçak irtifa ekonomisi için 10’dan fazla tekrarlanabilir uygulama senaryosu oluşturulacak.

Bu yöndeki en son teşvik, temmuz ayında Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi’nin reformun derinleştirilmesine ilişkin bir kararı kabul ettiği üçüncü genel kurul oturumundan geldi. Bu belgede Parti, genel havacılık ve alçak irtifa ekonomisininin geliştirilmesi için kapsamlı bir ulaşım sistemi kurulmasına karar verdi.

Guangzhou EHang Intelligent Technology Co. Ltd. Başkan Yardımcısı He Tianxing, Beijing’in kentsel hareketliliğinin üç büyük değişim geçirdiğini söyledi. At arabalarından otomobillere ve ardından metroya geçişle birlikte söz konusu değişiklikler şehrin trafik düzenini merkezi eksenden altı çevre yoluna ve ardından da yeraltı raylı sistemine yönlendirdi. He’ye göre, “Bu, esas olarak, ulaşımın merkezsizleştirilmesi süreci ve kara trafiği sıkışıklığını çözecek. Beijing üzerinde alçak irtifa araçlarının uçtuğu sıra dışı bir gelecek hayal edebiliriz. Bu sadece ulaşımda değil, aynı zamanda insanların yaşam ortamında bir devrim”.

Avrupa Hayallerini Paylaşıyor

26 Eylül’de Beijing, düşük irtifa ekonomisinin uçuşa elverişliliği ve güvenli gelişimi hakkında uluslararası bir foruma ev sahipliği yaptı. Çin ve Avrupa’daki havacılık sanayiinden gelen katılımcılar, dünya genelindeki beklentileri, elektrikli dikey kalkış ve iniş (eDİKİ) aracını ve bu aracın kentsel hava hareketliliğindeki (KHH) rolünü tartıştı.

11 Ağustos çok önemli bir gündü. O gün, hava taksisi olarak kullanılacak araçlar tasarlama konusunda uzmanlaşmış Alman uçak üreticisi Volocopter, dünyanın ilk eDİKİ uçuş testini gerçekleştirdi. İki kişilik hava aracı şafak vakti ikonik Versailles Sarayı’nın arazisinden havalandı. Oyunların son günü olması nedeniyle Paris Yaz Olimpiyatları için uygun bir finaldi. Bundan önce Volocopter, eDİKİ’ler için özel inşa edilmiş ilk ticari vertiport olan yakınlardaki Saint-Cyr-l’École Havaalanı’nda mürettebatlı bir test uçuşunu başarıyla tamamlamıştı.

Söz konusu iki uçuş eDİKİ operasyonlarını doğruladı; bu, elektrikli uçuşları şehirler ve ötesinde bir norm haline getirmek için kritik bir adımdı. Bu aşama, eDİKİ’lerin dünyanın dört bir yanındaki mega şehirlerin vertiportlarına ve hava sahalarına entegre edilmesini mümkün kılacak pratik bilgiler sağladığından tüm yenilikçi hava hareketliliği (YHH) sanayii açısından büyük önem taşıyor.

İlginç olan şu ki Saint-Cyr- l’Ecole Havaalanındaki vertiport, Velocopter’in uzun süredir ortağı olan Paris merkezli uluslararası havaalanı işletmecisi Groupe ADP tarafından inşa edildi. Groupe ADP’nin müdür yardımcısı Joyce Abou Moussa, “Söz konusu uçuşla ortaklar operasyonel doğrulama aşamasını başlatmış oldu. Bu, Fransa’daki eDİKİ ekosistemini olgunlaştıracak ticarileşme öncesi bir test serisi” dedi ve şunu ekledi: “Bahsi geçen aşama, vertiporta gidiş ve dönüş uçuş manevralarını, yer hizmetlerini, hava trafik kontrolüyle iletişimi ve vertiportlarda batarya şarjı ve yönetimini içeriyor.”

Groupe ADP, entegre havalimanı ağı sayesinde Avrupa’da benzersiz bir konuma sahip. Paris’teki üç ana havalimanı olan Charles de Gaulle, Orly ve Le Bourget’nin yanı sıra Paris Heliport da dahil olmak üzere bölgedeki hava meydanları ağını işletiyor.

Moussa, yeni nesil uzaktan kumandalı, otonom veya eDİKİ hava araçlarından faydalanan gelişmiş hava hareketliliğinin (GHH) şehirlerin yanı sıra bazı uzak ve erişilemeyen bölgelerde de kullanıldığını ve personel, tıbbi bakım ve ticari kaynakların taşınmasında giderek daha önemli bir rol üstlendiğini belirtti. Moussa, hava araçlarını elektrikli ve son derece otonom hale getirdiği için sıfır salımlı havacılık anlamına gelen GHH’nin geleceğine olan güvenini dile getirdi.

Frankfurt Havalimanı’nın kıdemli danışmanlarından Maria Krylova konferansta Lilium hakkında konuştu. 2014 yılında kurulan ve merkezi Almanya’nın Münih kentinde bulunan Lilium Air Mobility, dört ile altı yolcu kapasiteli hava taksi hizmeti ya da sadece lojistik hizmet veren bir jet üretti. Lilium, AB Havacılık Güvenliği Ajansı ve ABD Federal Havacılık İdaresi’nin yanı sıra Çin’den de uçuşa elverişlilik sertifikası almak istiyor.

Yıkıcılık Potansiyeli

Sınırları aşan işbirliği çabaları da söz konusu. Eve Air Mobility bunun en iyi örneklerinden biri. Brezilyalı havacılık ve uzay şirketi Embraer’in bir yan kuruluşu olan Sao Paulo merkezli şirket, kısa süre önce Brezilya’nın devlet kalkınma bankası BNDES’ten ilk üretim tesisi için 88 milyon ABD Doları kredi aldı.

Eve’in Asya Pasifik bölgesi iş geliştirme başkanı Augustine Tai, şirketin eDİKİ hava aracının yaklaşık 100 kilometrelik seyir menziline sahip olduğunu ve dört ile altı yolcu taşıyabildiğini söyledi. Araç tamamen elektrikle çalışıyor ve otomobillere kıyasla yüzde 80 daha az karbondioksit salımı yapıyor. Ayrıca helikopterlere kıyasla gürültüyü yüzde 90 oranında azaltıyor ve işe gidip gelme maliyeti helikopterlerin beşte birinden daha az. Tai, “Aracın insan merkezli tasarımı yolcuların, pilotun ve toplumun güvenliğini, erişirliğini ve konforunu temin ediyor” dedi.

Geleneksel uçaklarla karşılaştırıldığında eDİKİ’ler daha az gürültü üretiyor ve çevre dostu, ekonomik ve konforlu. Lojistik, gezi, tıbbi ilk yardım ve diğer senaryolarda yıkıcılık potansiyeli bulunan alçak irtifa taşımacılığı, muhtemelen trilyon dolarlık bir pazara ve geniş gelişme olanaklarına sahip olacak; sosyal yenilik ve ekonomik kalkınmanın yeni motorlarından biri haline gelecek.

Konferansta Çin Havacılık ve Uzay Bilimleri Derneği’nin KHH Çalışma Komitesi kuruldu. Beijing Daxing Uluslararası Havaalanı Ekonomik Bölgesi Yönetim Komitesi Müdür Yardımcısı Zhu Tianzhu, komitenin alçak irtifa ekonomisini ve KHH gelişimini teşvik etmek için bir entelektüel kaynak havuzu ve profesyonel bir platform olacağını belirtti.