Z Kuşağının Hayvanat Bahçelerine İlgisi Artıyor

Çin’deki çeşitli hayvanat bahçeleri, sevimli hayvanları izlemek zihinlerini sakinleştirip  sinirlerini rahatlattığı için genç şehirlileri günlük hayatın koşuşturmacasından kurtarıp yeni bir cennet yaratmada yenilikçi yollara yöneliyor. Yukarıdaki görselde, Nanjing Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’nde kırmızı pandanın fotoğrafını çeken ziyaretçiler görülüyor.

SHA BEIYING /CHINA TODAY – Genç ziyaretçiler, Çin’deki en sevilen çevrimiçi hayvan ünlüsü olan kapibaraları banyo yaparken izlemeye bayılıyor. Her hayvanın arka plan hikayelerinin anlatılarak gezilmelerine imkân tanıyan Çin’deki hayvanat bahçelerini; genç neslin boş zamanlarının tadını çıkarması için moda bir yol haline geldi.

Nanjing’deki bir hayvanat bahçesindeki yenilikçi yöntemler, Çin’in hayvanat bahçelerine nasıl canlılık getirdiğinin canlı bir örneğidir. Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’ne yaptığı ziyareti hatırladığında hala heyecanını gizleyemeyen Tianjin’deki Nankai Üniversitesi’nden bir üniversite öğrencisi olan Liu Keni: “Özellikle koala Jasmine’i görmek için oraya gittim. Hayvanat bahçesi sabah 8:30’da açıldığından, koalaların tartılmasını izleyecek ilk grupta yer almak için sıraya girmek üzere 7:30’da oraya vardığımdan emin oldum” diyor.

Liu, “Daha önce sosyal medya platformlarında bununla ilgili birçok gönderi okudum ve sevimli küçük hayvanların görüntülerine hayran kaldım. Orada kendimi oldukça rahat ve huzurlu hissettim” diye ekliyor.

Trend Haline Geldi

Günümüzde, hayvanat bahçelerini ziyaret etmek Çin’in Z Kuşağı arasında trend haline geliyor. Birçoğu “hayvanat bahçelerine karşı bir tutkuları olduğunu” söylüyor. Nanjing Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’nin bilet merkezinden alınan veriler, 2024’ten bu yana 20-30 yaş grubunun baskın hale geldiğini ve toplam bilet satın alanların yüzde 61,91’ini oluşturduğunu gösteriyor. Bir zamanlar çoğunlukla yerel çocukların uğrak yeri olan hayvanat bahçesi, ziyaretçi yapısında önemli bir demografik değişim görüyor.

Günümüzde Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’nde bilimsel bilgiyi cazip hale getirip, hayvanat bahçesinde düzeni sağlamaktan sorumlu gönüllü rehber olarak çalışan Huang Yinuo “Bazı insanlar için, sadece hayvanat bahçesini ziyaret etmek yeterli değildir” dedikten sonra şöyle devam ediyor: “Benim gibi 2005’ten sonra doğanlar arasında ‘hayvanat bahçesi bakıcısı’ olmak için başvuranlar bile var. Epeydir hayvanat bahçesinde çalışıyorum ve orada Jasmine adında bir koala da evlat edindim.”

“Gönüllü çalışma bana hayvan koruma ve ekolojik koruma konusunda daha derin bir anlayış kazandırdı” diyen  Huang “Artık doğayla nasıl bir arada yaşamamız gerektiğine daha fazla dikkat ediyorum. Hayvan koruma ve ekolojik eğitime elimden gelen katkıyı sağlamak için gelecekte de bu tür gönüllü çalışmalara katılmaya devam etmeyi umuyorum” diye ekliyor.

Günümüzde birçok genç için bir hayvanat bahçesini ziyaret etmek onlara doğaya yaklaşma ve onu keşfetme hissi veriyor. Sadece fotoğraf çekip ziyaret ettikleri en gözde yerleri işaretlemekle kalmıyorlar, aynı zamanda birçok yeni deneyim kazanıp duygusal iyileşme de elde edebiliyorlar. İnsanlar ve doğa arasındaki uyumlu bir arada yaşama kavramı birçok Çinlinin kalbinde derinden kök salmış durumdu. Bu da hayvanat bahçesini ziyaret edip, doğaya yakınlaşma anlayışını arttırıp düşük maliyetli bir yol haline geldi. Hayvanlara büyük bir hayran olan Liu, China Today’e duygularını “Ayrıca Tianjin, Pekin ve diğer yerlerdeki hayvanat bahçelerine gittim. Gelecekte daha fazla hayvanat bahçesi etkinliğine katılmak istiyorum” diye açıklıyor.

Hayvanat Bahçesinde Sürükleyici Deneyimler

Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’ndeki 600 metrekarelik kırmızı panda salonunda, kalın ağaçlar gelişigüzel büyüyor ve tüylü kırmızı kuyruklu birkaç kırmızı panda gördükleri her şeye tırmanıp inerek vakit geçiriyor. Birçok ziyaretçi cam duvarın önünde duruyor. Liu: “Kızıl pandalar küçüktür. Sonunda onları ağaç tepelerinde bulana kadar bir süre onları aramak zorunda kaldım. Bu kadar yükseğe tırmanabileceklerini hiç bilmiyordum!” diyor.

Kırmızı panda alanının tasarımı, vahşi hayvanlar için vahşi yaşam alanlarının ekolojik ortamını simüle etme konusunda gelişmiş bir konsept sergiliyor. Geleneksel taksonomik konseptten uzaklaşıyor. Ekolojik coğrafya konseptini yenilikçi bir şekilde uygulayarak rekabet etmeyen hayvanları aynı yaşam alanına koyuyor. Bu da ziyaretçilere Çin’in güneybatı dağlarındaki vahşi hayvanların orijinal yaşam tarzını gösteriyor.

Hayvanat bahçesi, sergi alanının doğal ortamını zenginleştirerek, hayvanlar için gerçek bir doğal yaşam ortamı yaratmaya çalışıyor. Onların özgürce ve rahatça büyümelerine ve dolaşmasına izin verildiği gibi, ziyaretçilere sürükleyici bir doğal keşif deneyimi de sunuyor. Hayvanat bahçesi müdürü Shen Zhijun, hayvanat bahçesinin inşaat konseptini şöyle anlatıyor: “Hayvanlar için yaşam ortamını, yaşam alanını optimize etmekten genel ortamlarını iyileştirmeye kadar dikkatlice tasarladık. Hem hayvanların uyku alanlarını hem de oynadıkları bahçeleri iyileştirdik. Ayrıca, hayvanların genel refahını sağlamak için tıbbi ve beslenme hizmetlerini de iyileştirdik. Hayvanlara yönelik insani bakımı sergileyen bu tasarım, birçok ziyaretçinin kalbine derinden dokundu.”

Yaşama saygı ve doğaya hürmet ilkesine bağlı kalarak, Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi yönetimi çabalarını hayvan kurtarma ve korumaya odaklıyor. Hayvanların hayvanat bahçesinin sınırları içinde mutlu bir hayat yaşamalarına yardımcı olmaya çalışıyor. Hayvanat bahçesi ayrıca çevrimiçi canlı yayınlar aracılığıyla bir bulut evlat edinme programı başlattı. Her bir hayvan için ayrı hikayeler yazıldı, hayvanlar için “aile mektupları” ve ölüm ilanları yayınladı. Hepsi de ziyaretçiler ile hayvanat bahçesindeki çalışma arasındaki boşluğu kapatmanın bir çabası olarak öne çıkıyor.

“Bu, bir yaşam ile diğeri arasındaki bir diyalogdur” diyen Shen, “Uyumlu bir arada yaşama kavramını profesyonel bir şekilde halka yaymak istiyoruz. Halkı insanlar ve doğa arasındaki ilişki hakkında düşünmeye teşvik ederek, onları ekolojik korumaya pratik yollarla katılmaya teşvik etmek istiyoruz” diye ekliyor.

Çin’in güneybatısındaki Yunan Eyaleti’ndeki Gaoligong Dağı’nın karmaşık coğrafi ortamını andıran Nanjing Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’nin Gaoligong alanı, kırmızı pandaların cenneti konumunda.

“Zoo +” Yeni İş Modellerini Teşvik Ediyor

Günümüzde hayvanat bahçeleri, modaya uygun bir yaşamın yeni dönüm noktalarına dönüştü. “Zoo +” konsepti altında, eğitim, bilimsel araştırma, eğlence, sosyal etkileşim ve ekolojik korumayı birleştiren çok işlevli bir kompleks haline gelmiştir. Sonuç olarak, hayvanat bahçeleri yeniden canlanmaya başlamıştır.

Haziran 2024’te Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC) ve diğer bölümler, “bir dizi yeni tüketim senaryosu geliştirmeyi, bir dizi tipik durumu teşvik etmeyi, bir dizi önde gelen tüketici şirketini gelişimlerinde desteklemeyi, tüketici pazarı ile şirketlerin canlılığını teşvik etmek için yeni tüketim biçimlerinin, yeni modellerin ve yeni ürünlerin ortaya çıkmasını kolaylaştırmayı” öneren Yeni Tüketim Senaryoları Oluşturma ve Tüketimde Yeni Büyüme Noktaları Yetiştirme Yönetmeliğini yayınladı. Hayvanat bahçelerinin dönüşümü ülkenin kalkınma yönüyle uyumlu olarak ilerliyor.

Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi’ndeki ziyaretçilerin hayvanlarla etkileşime girmesi için yenilikçi yollar yaratmanın yanı sıra, hediyelik eşya dükkanlarında yaratıcı kültürel ürünler de satılıyor. Birçok turisti çeken şık cep telefonu kılıfları, peluş kutular ve kendin yap hayvan çelenkleri gibi göz kamaştırıcı bir dizi güzel ürün bulunuyor. Çinli bazı internet kullanıcıları hayvanat bahçesinin kültürel ve yaratıcı ürünlerinin büyüsünü şöyle özetliyor: “Hayvanat bahçesine giriş biletime 40 RMB harcadım ama alışverişe 400 RMB harcadım.”

İnsanlar hayvanat bahçesinde dolaşmaktan yorulduklarında, yakındaki kafede rahatlayabiliyor. Bir fincan “Dudu” (beyaz yüzlü saki maymununun adı) kahvesi sipariş edebilir ve biraz sessiz kişisel zaman geçirebilirler. Pul koleksiyoncuları için masada hayvan desenli pullar ve sevimli hayvanlara daha yakın olmak isteyenler için bir cam pencere bulunuyor. Bu yaratıcı tasarımlarla, hayvanat bahçesinin içindeki Zoo Coffee çoktan ziyaret edilmesi gereken bir mekân haline geldi bile…

Günümüzde gençleri çeken hayvanat bahçelerinin artık geleneksel olanlar olmadığı aşikâr. Alışveriş, yemek, sosyalleşme, çalışma turları, sergiler ve macerayı birleştiren dinamik yaşam sahneleri sergilemek ve modaya uygun olmak istiyorlar. Hayvanat bahçelerinin ziyaretçilere daha fazla tüketim seçeneği ve daha zengin kültürel deneyimler sunması bekleniyor.

İşletmeler bu fırsatları çoktan fark etti. Ortak markalama revaçta. Sadece bu yıl, Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi gözde sütlü çay markası Heytea, ünlü kozmetik markası Judydoll ve çevre dostu giyim markaları Klee Klee ve Henry Grant ile iş birliğine başladı. Bu, marka oluşturma ve pazar genişletme yeteneklerini gösterdiği gibi, ayrıca “Zoo +” modelinin kültürel turizmde iyi performans gösterebileceğini de kanıtlıyor.

Hayvanat bahçesi kompleksi içerisinde bulunan hediyelik eşya dükkânı.

Hayvan Diplomatı Oldu

Bu hayvanat bahçesinin cazibesini sadece gelirlerini artırmakla kalmamış, aynı zamanda bulunduğu şehir için benzersiz bir fikri mülkiyet hakkı yaratarak canlı bir şehir imajı yarattı.

Sichuan Eyaletindeki Chengdu’daki Chengdu Dev Panda Yetiştirme Araştırma Üssü’ndeki dev panda Cheng He Hua (Hua Hua lakaplı), hayvanat bahçelerinin ve hayvan koruma üslerinin yeni nesil ziyaretçileri çekmek için nasıl yenilikçi yollar kullanabileceğinin bir başka tipik örneğidir. Hua Hua, kendi cazibesiyle Chengdu’nun kültürel turizminin gelişimini yönlendirdi. Nisan 2024’te resmen “Chengdu Kültür ve Turizm Bürosu Onursal Müdürü” olarak duyuruldu. Hua Hua, Chengdu 2021 FISU Dünya Üniversite Oyunları için bir tanıtım videosunda rol aldı. New York’taki Times Meydanı’ndaki büyük ekranda göründü. Sadece bölgesel ekonomik kalkınmayı yönlendirmekle kalmadı, aynı zamanda Chengdu ve Çin için bir hayvan diplomatı oldu.

Hayvanat bahçesi daha fazla ziyaretçi çekerek ekonomik faydalar yaratıyor. Aynı zamanda kamusal faaliyetler düzenleyerek sürdürülebilir kalkınma konusunda kamuoyunun farkındalığı arttırılıyor. Sosyal sorumluluk ve ekolojik misyon da yerine getirilmiş oluyor. Günümüzde birçok hayvanat bahçesi bilim eğitimi üssü olarak hizmet veriyor. Hayvanların canlı yayınları, çalışma turları ve diğer faaliyetler aracılığıyla ziyaretçileri hayvan koruma konusunda eğitiliyor.

Ayrıca vahşi hayvanları kurtarıp onlara barınak sağlandı. Ekolojik sorumluluklarını üstlenmenin bir yolu olarak işletmeler ile bireylerin hayvan koruma projelerini organize edip, bunlara katılmaları için bir köprü görevi de görüyor. Bu “Hayvanat Bahçesi + ekolojik koruma” modeli, insanların vahşi hayvanlara bakmaları ve insanlar ile doğa arasındaki uyumlu bir birliktelik için ekolojik çevreyi korumaları gerektiğini halka iletiyor.

Günümüzde Çin’deki hayvanat bahçeleri ve hayvan koruma merkezleri, Çin’in kendi hayvan koruma hikayelerini uluslararası alanda anlatıyor. Örneğin, Hongshan Orman Hayvanat Bahçesi, Küresel Genç Liderler Diyaloğu (GYLD) Çin Turu’nun Nanjing ayağı ve Küresel Gençlik Uygulama Kampı gibi uluslararası değişim etkinliklerine ev sahipliği yaptı. Ayrıca, Çin’in hayvan koruma alanındaki yenilikçi uygulamalarını ve başarılarını dünyaya gösteren Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Avrupa ve diğer ülkeler ve bölgelerle değişim programları düzenlendi.

Bu yıldız hayvanat bahçelerinin başarısının arkasında, Çin genelinde hala çok sayıda büyük ve küçük hayvanat bahçesi, eski tesisler ile acilen çözülmesi gereken fon eksikliği nedeniyle az ziyaretçi gibi zorluklarla karşı karşıyadır. Bu nedenle, çeşitlendirilmiş geliştirme yollarını keşfetmek ve koruma ve geliştirme arasında kazan-kazan durumu elde etmek, hayvanat bahçelerinin dönüştürülmesi ve yükseltilmesinin tek yoludur.

Hayvanat bahçeleri, insanları ve doğayı birbirine bağlayan eşsiz bir köprüdür. Çin genelindeki hayvanat bahçeleri, yaban hayatı parkları ve hayvan koruma merkezleri tarafından “zoo+” modelini keşfedip uyguladı. Bu durum, yalnızca hayvanat bahçelerinin gelişimine yeni bir canlılık katmakla kalmıyor, aynı zamanda ekoloji, ekonomi arasında yeşil ve kazan-kazan gelişimini teşvik etmek için yararlı bir referans sağlıyor. İnsanların ekolojik ve hayvan koruma konusundaki farkındalığı arttıkça, hayvanat bahçesi endüstrisinin koruma ve gelişimin el ele gidebilmesi için modeli genişletmesi gerekiyor.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.