ANTİK ZHENYUAN: DOĞU GUİZHOU’YA AÇILAN KAPI

Bu antik kentin 2 bin yılı aşkın bir geçmişi var. Miao, Dong ve Han da dahil olmak üzere bir çok etnik kültürün kaynaşmasına sahne olan kent, çok sayıda kültürel miras alanına ev sahipliği yapıyor. Son yıllarda yerel yönetimler bu antik kentteki miras alanlarının korunmasına yönelik çabalarını hızlandırdı. Fotoğrafta antik Zhenyuan şehrinde bir grup insan ejderha dansı yapıyor.

MENG JIAXIN/CHINA TODAY TÜRKİYE — Zhenyuan antik kenti, Çin’in güneybatısındaki Guizhou eyaletinin Zhenyuan ilçesine bağlı Qiandongnan Miao ve Dong Özerk Bölgesi’nde yer alıyor. Yaklaşık üç kilometrekarelik bir alanı kaplayan bu bölge, Wuyang Nehri’nin kıyısında bulunuyor ve dağlarla çevrili. Zhenyuan, 2 bin 281 yılı aşkın süredir ilçe statüsünde; Yuan (1271-1368) ve Qing (1644-1911) hanedanlıkları döneminde de eyalet başkentiydi. Burası, Miao, Dong ve diğer etnik azınlıkların nüfusun neredeyse yarısını oluşturduğu çok kültürlü bir bölge.

Kentin zengin tarihi, ayrıca etnik grupların ve azınlık kültürlerinin çeşitli karışımı, bol miktarda tarihi ve kültürel mirasla sonuçlandı. Qinglong Mağarası antik mimari kompleksine ev sahipliği yapan kentte Ming (1368-1644) ve Qing hanedanlıklarına kadar geri giden 160’tan fazla antik konut ve eski sokak bulunuyor. Zhenyuan bugün ulusal 5A turistik cazibe merkezi statüsünde.

NEHİR VE RIHTIMLAR

Wuyang Nehri, bir “S” çizerek Zhenyuan’ın içinden kıvrılarak geçiyor; nehrin kuzey kıyısında eski idari bölge, güney yakasında da savunma kısmı bulunuyor. Yüksek bir noktadan bakıldığında Çin felsefesindeki Taiji sembolünün iki parçasına benziyorlar. Eski şehrin her iki bölümü de Ming Hanedanlığı döneminde inşa edildi. Ziyaretçiler eski şehrin surları boyunca yürüyüş yapabilir ve yol üzerindeki eski binaların ve tarihi mekanların keyfini çıkarabilir.

Kara ve su ulaşımını birbirine bağlayan rıhtımlar, Zhenyuan’ın önemli bir özelliği ve antik kentin geçmişte bir ulaşım merkezi olarak önemini ortaya koyuyor. Kentin savunma kısmında ağırlıklı olarak askeri kullanım için beş iskele, idari bölgede de ticari faaliyetler için yedi iskele mevcut. Bu rıhtımlar sokaklar, ara sokaklar, evler, kışlalar ve barikatlarla bağlantılı olup Zhenyuan sakinlerinin Wuyang Nehri üzerinden Yangtze Nehri’ne erişmesine olanak tanıyor.

Bir çok turist, eski su ulaşım ağını ve 12 rıhtım, eski su yollarını, su yolları üzerindeki şehir kapıları ve eski köprüler gibi kıyıdaki doğal ve tarihi manzaraları deneyimlemek için tur tekneleriyle gezintiye çıkmayı tercih ediyor.

ANTİK SOKAKLAR

Song (960-1279) ve Yuan hanedanlıkları sırasında Zhenyuan, Doğu Guizhou’da siyasi, ekonomik, kültürel ve askeri öneme sahip bir şehir haline geldi. Zhenyuan’a gönderilen askerler beraberlerinde memleketlerinin mimari tarz ve tekniklerini de getirdi. Dağların topografyası ışığında insanlar her türden binanın yanı sıra ünlü “eğri sokaklar” ve labirent benzeri karmaşık sokak ağları inşa etti.

Zhenyuan’ın dar ve uzun antik sokakları karmaşık bir ağ oluşturacak şekilde tasarlanmış. Tamamı Wuyang Nehri’ne bakan Shiping Dağı’na inşa edilmiş yedi antik sokak günümüzde hala ayakta. Bu sokaklar dağlık araziden geçiyor ve hepsi rıhtımlar aracılığıyla doğrudan nehir kenarındaki yollara çıkıyor—bu, geçmişte, liman işçilerinin gemilerden boşalttıkları malları doğrudan sokaklara taşımasına imkan tanıyordu.

“Eğri sokaklar” Zhenyuan’ın yerleşim bölgesinin benzersiz bir özelliği. Geçmişte sokaklardaki evlerin kapıları hiç bir zaman sokağa paralel veya dik olarak inşa edilmezdi; ana odaların kapıları da hiç bir zaman doğrudan sokağa bakmazdı, kasıtlı olarak sokak boyunca eğimli olarak yerleştirilirdi. Eski sakinlere göre, bu geleneğin kökeni feng shui ustalarının bilgeliğine kadar uzanabilir. Bu tasarımın temelindeki mantık, yapılan düzenlemenin bina sakinlerine servet ve güvenlik getirmesiydi, çünkü sokaktan geçen insanlar, mülk sahiplerinin ne kadar zengin olduğunu bir bakışta göremeyecekti.

Zhenyuan’da eski konut yapılarının bazıları iyi korunmuş durumda. Turistler, taş basamakları tırmanarak tuğla duvarlarıyla, zerafetle oyulmuş pencere çerçeveleriyle ve siyah kiremitleriyle eski evlerin sıralandığı sokakları gezebiliyor. Ortam, insanları 600 yıl önceki Ming ve Qing hanedanlıkları dönemine geri götürüyor.

Yerleşim alanından geçen ziyaretçiler, antik yollardan yürüyerek idari bölgeyi çevreleyen seddi keşfe çıkabilir. Duvar, şehrin kuzeyindeki Shiping Dağı’nda, Ming Hanedanlığı’nın Zhengde dönemi (1506-1521) sırasında inşa edildi. “Miao Halkının Büyük Seddi” olarak bilinen bu duvar iki kilometre uzunluğundaydı ve taştan yapılmıştı. Ming Hanedanlığı döneminde duvar Zhenyuan’ın korunmasında hayati bir rol oynadı.

QİNGLONG MAĞARASI

Qinglong Mağarası, Zhenyuan’da mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerden biri. Burası, antik falez bahçesi mimari komplekslerini en iyi temsil eden yerlerden biri ve Çin’in en iyi üç asılı tapınağından biri olarak kabul ediliyor. Bu doğal alan, Wuyang Nehri’ne bakıyor ve 21 bin metrekareden geniş bir alanı kaplıyor. Qinglong Mağarası’nda Budizm, Konfüçyüsçülük ve Taoculuk’un izlerine rastlanıyor. 36 binasıyla Guizhou eyaletindeki en büyük antik mimari komplekslerden biri olan Qinglong Mağarası, aynı zamanda devlet koruması altına alınmış ulusal düzeyde önemli bir kültürel miras alanı.

Zhongyuan Zen Tapınağı, Qinglong Mağarası’nda yer alan bir Budist mabedi. Birinci kattaki Ana Salon (Mahavira Salonu), 1530 yılında Ming Hanedanlığı döneminde inşa edildi ve şu anda yeşim taşından bir Sakyamuni heykeline ev sahipliği yapıyor. Ana Salon’un önünde 200 yıllık bir tatlı osmanthus ağacı bulunuyor. Ziyaretçiler, iyi şans getirmesi için bu ağaca bir kırmızı kurdele bağlayabilir.

Yaklaşık 600 yıl önce efsanevi Taocu Zhang Sanfeng ibadet etmek için bölgeye geldi. Yüksek bir kayalığın üzerinde yer alan Zhongyuan Mağarası, onun yaşadığı söylenen yer. Burası, aynı zamanda Qinglong Mağarası Manzara Alanı’ndaki en büyük mağara. Zhang Sanfeng’in ibadetini yaptığı yer olan Yuhuang Pavyonu da Qinglong Mağarası’nın en yüksek noktası ve antik şehre bakıyor.

Ziyang Akademisi, Konfüçyüsçü takipçilerin eğitim gördüğü bir yerdi ve eski zamanların en tanınmış okullarından biriydi. Akademi çok sayıda antik binadan oluşuyor. Shengren Salonu’nda Konfüçyüs’ün bir heykeli var. Sanjiao Pavyonu’ndaki plakanın üzerine kazınmış iki karakter, “Xie Qu”, Qinglong Mağarası’nda Konfüçyüsçülük, Budizm ve Taoculuk’un uyum içinde bir arada yaşadığını ortaya koyuyor. Kaoci Tapınağı ve Laojun Tapınağı da en saygın araştırma ve inceleme yerleri arasında.

Wanshou Sarayı, Qinglong Mağarası’nın en büyük bölümü. Ming ve Qing hanedanlıkları döneminde Jiangxi eyaletinden gelen işadamları burayı misafirlerini ve arkadaşlarını ağırlamak, önemli meseleleri konuşmak için kullanırdı. Bu bölümün büyük bir kısmı bir tiyatro sahnesi ve burası Guizhou’nun en iyi korunmuş sahnelerinden biri. Sahnenin altına yerleştirilmiş olan ahşap oyma eser, Qinglong Mağarası’nın harikalarından biri olarak kabul edilebilir. Eser, Yang Ailesinin Generalleri adını taşıyan klasik bir oyundan 60’tan fazla gerçekçi karakteri içeriyor.

EJDERHA KAYIĞI YARIŞLARI

Her yıl Ejderha Kayığı Festivali’nin düzenlendiği dönemde şehrin içinden geçen Wuyang Nehri’nin seviyesi önemli ölçüde yükselerek geniş bir su yüzeyi oluşturuyor ve ejderha kayığı yarışı için doğal ve kaliteli bir parkur haline geliyor. İlkbahar ve Sonbahar Dönemi’nde (MÖ 770-476) ve Savaşan Devletler Dönemi’nde (MÖ 475-221) Zhenyuan, Chu devletinin sınırları içindeydi. Şehirde Chu’nun seçkin vatansever şairi Qu Yuan’ı anmak için ejderha kayığı yarışı düzenlenmesi geleneği antik çağlardan beri korunmuş. Ming Hanedanlığı döneminde Zhenyuan “ejderha kayığının evi” olarak tanınıyordu. 1990’ların ortalarından bu yana resmen düzenlenen Zhenyuan Ejderha Kayığı Festivali, 2011 yılında ulusal manevi kültür mirası listesine dahil edildi.

Zhenyuan’da ejderha kayığı yarışı herkesin katıldığı bir spor. Her sokağın kendi ejderha kayığı takımı var ve yarışa iştirak eden sokakların veya köylerin ejderha kayıkları farklı renklere ve şekillere sahip. Bazı teknelerde yerel geleneksel ahşap oyma becerilerini sergileyen özel yapım ahşaptan dev ejderha kafaları bulunuyor. Ejderha kayığı yarışı ekip çalışması gerektiren bir su sporu, dolayısıyla katılan her takım genellikle yarıştan bir kaç ay önce yoğun bir şekilde antrenman yapmaya başlıyor. Ejderha kayığı yarışında her kayıkta gong çalanlar ve davulcular bulunuyor. Gongların ve davulların sesi, yalnızca farklı su akıntılarına ve yarış bölümlerine göre ejderha kayığının hızını düzenlemek için değil, aynı zamanda ekip üyelerinin moralini yükseltmenin bir yolu olarak da kullanılıyor. Ejderha Kayığı Festivali’nde her yıl 100’e yakın ekip yarışıyor ve bu ekiplerde binlerce insan kürek çekiyor. Ayrıca yarışı izlemek için onu aşkın kasabadan gelen on binlerce insan sahilde adeta canlı bir kültürel geçit töreni sahneye koyuyor.

Son yıllarda yerel yönetimler bu antik kentteki miras alanlarının korunmasına yönelik çalışmalarını hızlandırdı, bu sayede pek çok alan onarıldı veya koruma altına alındı. Eski Zhenyuan şehrinde, bölgenin orijinal tarzını ve hissini maksimum düzeyde korumak amacıyla antik binaların yıkılması ve yeniden inşa edilmesi yasak. Aynı zamanda yeni bir özel yemek caddesi inşa edildi ve bir dizi butik aile yanı konaklama tesisi ve otel ortaya çıktı. Şehirde raylı taşıma ve servis otobüsü hizmetleri de mevcut. Bütün bunlar Zhenyuan’a daha fazla turist çekerek antik kente canlılık katıyor. Turistler, Miao halkının bin yıllık geleneksel yemeklerini tadabiliyor ve Wuyang Nehri’nin büyüleyici gece manzarasının keyfini çıkarabiliyor.