Asli Hedefler Değişmez

Bazı Batılı akademisyenler ve gazeteciler aralarında Çin’in Amerika Birleşik Devletleri (ABD) seçimlerinden hangi sonucun çıkmasını tercih ettiğini tartışıyorlar.

Konuyla ilgili olark Global Times’tan George N. Tzogopoulos‘un yazısını paylaşıyoruz. Bu soruya yanıt vermek baştan çıkarıcı olsa da aynı zamanda kafa karıştırıcı da. Bunun ana nedeni, Çin’in gelişmesinin ABD başkanlık yarışı ya da dünyadaki başka bir seçime bağlı olmamasıdır. Çin’i anlamak için iyi bir yöntem kendi liderliğinin zorluklara nasıl tepki verdiğine bakmaktır.

Dünyanın en büyük nüfusuna sahip olan Çin, genellikle Batılı ülkelerde veya gelişmiş ekonomilerde tartışılmayan sorunları çözmek zorundadır. Yoksulluğa karşı mücadele bunun en karakteristik örneğidir. Bu mücadele Covid-19 krizi sırasında daha da zor hale geldi. Dünya Bankası salgının bu yıl 88 ila 115 milyon insanı daha yoksulluğa iteceğini tahmin ediyor ve bu toplamın 2021’de 150 milyona çıkabileceğini ekliyor. Çin hükümetinin ilk yüzyıllık hedefine yıl sonunda ulaşması beklense de, temel hayat standardının sürdürülmesi için çalışma 2021 ve sonrasında da devam edecek.

Kötü zamanlar için önlem alır

Çin iyi zamanlarda kötü zamanlar için önlemler alır ve hazırlıklar yapar. Gıda kıtlıkları, örneğin, salgın gibi bir kriz sırasında büyük sonuçlara yol açabilir. Yaklaşık 1,4 milyar kişiyi beslemek pürüzsüz üretim, kesilmemiş ithalat ve arz rezervlerini garanti eden bir planlama gerektirir. En azından riskleri kontrol edecek kadar kendi kendine yeterlilik amacı hükümetinin gündeminin en üstündedir.

Ancak bu amaç gıda güvenliğinin de ötesine gider. Çin liderliği hareketli uluslararası ortamın farkındadır ve ona göre hareket ediyor. Ulusal ekonomik ve toplumsal kalkınma için 14. Beş Yıllık Plan (2021-2025) ülkenin teknoloji dâhil bütün sektörlerde daha güçlü ve kendine dayanır bir şekilde çıkmasının örneğini oluşturacak. Bu devam eden uluslararası belirsizliğin ürünü değil, sistematik bir çalışmadır. Örneğin, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 2018 Mayıs’tan bu yana Çin’in bilimsel ve teknolojik bir lider olmasının önündeki sorunları belirliyor.

Aynı anda ülke içi talebi teşvik ederken ihracatı artıran bir politika kombinasyonu -sıklıkla çifte dolaşım stratejisi diye anılan- gelecekteki ekonomik hedefleri özetliyor gibi, bu gerekli yeniden dengeleme kolay bir iş değil. Daha önceki yeni normal politikası denen politikada olduğu gibi, zaman ve sabır gerekiyor. Yolculuğu yeniden dengelemek zaman zaman çalkantılı olabilir.

Bir arada yaşamak mümkün

Çin’in ekonomi ve dış politikaları bir şekilde tahmin edilebilirken, dünyanın istikrarı şu anda tehdit altında. Soğuk Savaş’tan bu yana ilk kez uluslararası iş birliği arzusu, yönetişim modelleri politikaları tarafından engelleniyor. Bir arada yaşamak yine de hâlâ mümkün.

Çin başkalarının tercihlerini ya da politikalarını beklemez. Aksine, ileri doğru kendi yolunu meydana gelebilecek en kötü durum senaryolarını hesap ederek, bu tercih ve politikaların muhtemel sonuçlarını inceleyerek hesaplıyor. Geleneksel norm ile pratiklere orta ve uzun dönemde meydan okunacağı daha az küreselleşmiş ve daha az güvenli bir dünya yaratmak Çin liderliğinin işine gelmez. Ama her muhtemel duruma iyi hazırlanmak onun çıkarınadır. 14. Beş Yıllık Plan’ın başarmak istediği budur.

Çin’in zor ve karmaşık uluslararası durumlarla ilgili hayali düşünmeye veya elma şekeriyle kaplanmış görüşlere ihtiyacı yok. Kendi ayakları üstüne durarak, sürekli olarak ülke içi kalkınmayı ve uluslararası işbirliğini başarmayı amaçlayacaktır. Asli hedefler değişmez. Yeni koşullara uyarlanırlar. Covid-19’a karşı mücadele anlatısı öğreticidir. 2020’nin başındaki ilk felaket sürprizden sonra, Çin hatalarını düzeltti, uluslararası eleştirilerin üstesinden geldi ve sabırla virüsü kontrol altına alarak, ikinci dalgayı önledi.