Çin Pazarı Hâlâ Yabancı Şirketleri Cezbediyor

Çok sayıda çokuluslu şirket yöneticisi, Çin pazarının bu yılki performansını olumlu buluyor. Yapılan değerlendirmelerde “Çin baş döndürücü bir büyüme sergileyen bir kaç pazardan biri”, “Çin pazarının büyümede diğer küresel pazarları geride bırakıyor” gibi ifadelere sıklıkla rastlanıyor.

Covid-10 salgını ve bunun yarattığı zorluklar küresel ekonomiye ciddi zarar verdi. Ancak Çin’de salgın önleme ve kontrol koşullarının iyileşmesi ve ekonominin yükselişe geçmesiyle birlikte çok sayıda yabancı sermayeli şirket Çin pazarının sunduğu fırsatlara ilgi duymaya başladı. Agresif yeni ürün çıkarma planları, süregelen Ar&Ge ve üretim girdisi, ülkede kurulan çokuluslu şirket merkezlerinin sayısındaki artış, yabancı yatırımcıların Çin’e olan inancının göstergeleri.

Fransız kişisel bakım şirketi L’Oreal’in Çin’deki gelirleri, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 30 artarak şirketin dünyadaki tüm pazarlarını geride bıraktı. Johnson & Johnson’ın Çin’deki şirketi, tıbbi cihaz birimi iki haneli büyüme rakamlarına uaşınca hızla toparlandı.

2020’de L’Oreal, Covid-19’un yarattığı tüm zorluklara rağmen büyük bir ilginin odağı haline geldi. Fransız kozmetik devinin markaları Çin genelinde çok sayıda konsept mağaza açtı. Mağazalarla birlikte gelen yeni ürünler, teknolojiler ve markalar, tüketicilere yeni bir alışveriş deneyimi yarattı. Örneğin L’Oreal’in Çin’deki ar&ge merkezi, kısa süre önce, Çinli tüketicilere özel bir kırışıklık giderici ürün tasarladı. Piyasaya sürülür sürülmez büyük bir başarı elde eden ürün, online alışveriş platformu Tmall’un yeni makyaj ve cilt bakım ürünleri kategorisinde satış rekoru kırdı.

L’Oreal’in büyüme hızı yılın ilk altı ayında yüzde 17.5 olurken ikinci çeyrekte yüzde 30’a ulaştı. L’Oreal China’nın başkan ve genel müdürü Fabrice Megarbane, yaptığı açıkamada, salgının tüm olumsuz sonuçlarına rağmen şirketin performansının gücünü koruduğunu ifade etti.

Johnson & Johnson Group da Çin pazarındaki mevcudiyetini güçlendirmek için bir dizi tedbiri hayata geçirdi. Şirket, geçen eylül ayında, Çinli tıbbi robot üreticisi Tinavi Medical Technologies Co. Ltd. ile birlikte geliştirdiği ilk cerrahi robotu piyasaya sürdü.

Çin’de hızlı büyüdüler

Johnson & Johnson’a bağlı şirketlerden biri olan Xi’an Janssen Pharmaceutical Ltd. 2018’den bu yana Çin pazarında satış onayı alan 25 yeni ilaç ya da gösterge geliştirdi ve Jansen bünyesinde bir dünya rekoru kırdı. Çokuluslu şirketin renkli kontakt lens markası, temmuz ayında online alışveriş platformu Taobao’da sanal deneme hizmeti vermeye başladı. Ağustos ayında da şirketin saç çıkarıcı ürün grubu Çin pazarına girdi.

Johnson & Johnson China’nın başkanı Song Weiqun, konu hakkında yaptığı açıklamada, “Bu yılın ikinci çeyreğinde Johnson & Johnson’ın Çin’deki faaliyetleri hızlı bir büyüme kaydetti. Özellikle çift haneli büyüme rakamlarına ulaşan tıbbi ürünler, küresel pazarlarda yarışın liderliğini kimseye bırakmadı” diye konuştu.

Çin’de bir çok yabancı sermayeli girişim benzer deneyimler yaşadı. Wall Street Journal’ın Web sitesinde yayımlanan bir makalede, bazı ABD’li şirketlerin yurtiçi pazarda azalan satışların yol açtığı zararı Çin’de toparlanan tüketim sayesinde telafi ettiği ve çok sayıda ABD’li firma için Çin’in “güvenli bir liman” haline geldiği vurgulandı. Son dönemde ABD’nin belirli tanınmış markalarının yöneticileri, Çin’in üç aylık zorlu karantina dönemini atlatmalarına yardımcı olduğunu ifade etti. Bunun son örneklerinden biri, Çin’in bir toparlanma, istikrar ve büyüme modeli sunduğunu belirten ABD’li spor ve dinlence markası Skechers’ın baş işletme yöneticisi David Weinberg’dü.

Yatırım güveni yüksek

Bu yılın ağustos ayında Çin’in fiili yabancı sermaye kullanımı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.7 artarak 84.13 milyar RMB’ye (125 milyon ABD $) ulaşarak zirve yaptı. Şanghay’daki Amerikan Ticaret Odası’nın (AMCHAM Şanghay) yayımladığı rapora göre, Çin’deki ABD’li girişimlerin çoğu, Çin pazarı için iyimserliğini koruyor.

Peki, çokuluslu şirketlerin son dönemde Çin pazarında sergiledi üstün performansın ardındaki nedenler neler?

Fabrice Megarbane’e göre, Çin pazarında güzellik ürünlerine yönelik tüketici talebi salgından olumsuz etkilenmedi. Bunun bir nedeni, Çin hükümetinin tüketimi desteklemek amacıyla uygulamaya koyduğu olumlu politikalardı. Megarbane, hızlı büyümenin süreceğine duyduğu güveni ifade ederek “Güçlü performansın ilerleyerek devam edeceği konusunda güven ve kararlılığımız tam” dedi.

2020’de, salgına rağmen, Schneider Electric’in Çin’deki Ar&Ge yatırımları 2019’a kıyasla yüzde 15 arttı. Çokuluslu Alman şirketin Çin’deki Ar&Ge yatırımları, 2017-2019 arasında da yüzde 50 büyümüştü.

“Çin pazarını cazip kılan, sadece büyüklüğü değil, aynı zamanda yenilikçiliği. Çin dünyanın en büyük tüketici pazarına sahip. Bu, yeni iş modellerinin şekillenmesine imkan tanıdığı gibi teknolojik yeniliğe de hız kazandıracak” diyen Schneider Electric’in başkan yardımcısı Yin Zheng, Çin’in yeniliğin merkezi haline gelmesinin beklendiğini sözlerine ekledi.

2020’nin ilk sekiz ayı genelinde, Çin’in fiili yabancı sermaye kullanımı, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.6 artarak 619.78 milyar RMB (92 milyar ABD $) oldu. AMCHAM Şanghay’ın 9 Eylül’de yayımladığı rapora göre, şirketlerin  çoğu Çin pazarı için iyimserliğini koruyor. Araştırmayı katılan kuruluşların yüzde 78.6’sı yatırımlarını Çin dışına taşımayacağını söyledi. Bu oran, geçen yıla göre 5.1 puanlık bir artışa işaret ediyor. 10 Eylül’de de Çin’deki Avrupa Birliği Ticaret Odası bir rapor yayımladı. Raporda Çin’den çıkmayı ya da yatırım planlarını değiştirmeyi düşünen işletmelerin oranının sadece yüzde 11 olduğuna dikkat çekildi. Bu, neredeyse son 10 yılda görülen en düşük rakam.

Yenilik potansiyeli hareketlendi

Onlarca yıl boyunca, Çin’in ucuz emek gücü ve toprak kaynakları, yabancı yatırımcıların Çin pazarına duydukları inancın temel nedenleri arasındaydı. Ancak şu anda Çin pazarını cazip kılan şey, dinamizmi ve dirençliliği.

Volvo’nun inşaat ekipmanları imalat birimi, Asya Pasifik merkezini Şanghay’a taşıdı. Merck, Şanghay’daki yatırımlarını artırarak büyük bir laboratuvar inşa etmeyi planlıyor. Bu yılın ocak-temmuz ayları arasında Şanghay’da inşası süren 30 yeni bölgesel merkez, 11 ar&ge merkezi vardı. Halen çokuluslu şirketlerin Şanghay’daki bölgesel merkez ve Ar&Ge merkezlerinin sayısı, sırasıyla, 750 ve 472’ye ulaşmış durumda.

Yabancı sermayeli şirketler, gelecek için de Çin pazarından büyük beklentiler içinde. L’Oreal, yaklaşan üçüncü Çin Uluslararası İthalat Fuarı’nda beş yeni markasını piyasaya sürecek ve en son teknolojiye sahip yenilikçi ürünlerini sergileyecek. Bunlardan biri de Asya pazarına kişiselleştirilmiş cilt bakımı ve makyaj hizmetleri sağlayacak yapay zeka destekli ev sistemi Perso. Armani de fuarda ilk yapay zekalı makyaj teknolojisi uygulamasını tanıtacak.

Uzun vadede yeniliğin muazzam bir potansiyeli harekete geçirmesi bekleniyor. Şu anda Johnson & Johnson’un tüketici ürünleri satışının yüzde 40’tan fazlası online kanallardan geliyor. Şirketin ilaç birimi, aktif bir şekilde, hastaların uzaktan muayene edilmesine ve reçetelendirilmesine imkan tanıyan “e-hastane” hizmetlerinin tanıtımını yapıyor.

Çin pazarının dışa daha da açılmasıyla Schneider Electric bunun beraberinde getirdiği muazzam potansiyelden yararlanabilmek için ülkedeki mevcudiyetini güçlendiriyor. Yin Zeng, “Yenilik ve iş ekosistemine sağladığımız girdiyi güçlendirmeye devam edeceğiz. Değişimler çağında kazan-kazana dayalı bir dijital gelecek yaratmak için müşteriler ve ortaklarımızla elele vermek istiyoruz” dedi.

Çin’in pazar performansı gelecek için de iyimser beklentiler yaratıyor. L’Oreal’in başkan ve genel müdürü Jean-Paul Agon’un verdiği bilgiye göre, Çin’in bu yıl küresel çapta güzellik ürünlerinde pozitif büyüme sergilemesi beklenen az sayıda pazardan biri olacağı tahmin ediliyor. Agon, daha önce yaptığı bir açıklamada, L’Oreal’in projeksiyonlarında grubun Çin pazarındaki performansının 2030 yılı itibarıyla şu anda en büyük pazarı olan ABD’yi geride bırakmasının öngörüldüğünü ifade etmişti. Agon’a göre, o gün, mevcut durum göz önüne alındığında, beklenenden de yakın olabilir. (Kaynak: Halkın Günlüğü’nün muhabiri Li Jie’nin China Today’deki yazısından özetlendi)