Çin’de Dijital Yuan Testi Yapılacak

Covid-19 salgınının bir sonucu olarak günümüz finans dünyasında dijital para birimlerinin artan rolü, genellikle hızla yükselen getirileri nedeniyle kısa vadeli yatırımcıları ve spekülatörleri çeken Bitcoin gibi kripto para birimleri olgusuyla ilişkilidir.

Kuralı olmayan bir değişim ortamının genişlemesindeki sistemik risk, Çin hükümetini, başlangıçta birimlerin veya bireylerin, ülke sınırları içinde kripto para birimi ticareti yapmasına ciddi bir kısıtlama getiren dijital simgeler yayınlamasını yasaklamaya ve ardından bir kâğıt para biriminin egemen destekli versiyonunu çıkaracak bir proje geliştirmeye itti.

Çin’in güneydoğusundaki Shenzhen geçen ay, Çin Halk Bankası (PBOC) ile ortaklaşa, her biri 200 yuan değerinde 50 bin “kırmızı zarf” çekilişi düzenleyerek dijital para biriminin benimsenmesine yönelik bir pilot program başlattı.

Çin liderlik yolunda

Kazanılan zarftaki paralar belirli mağazalarda harcanabilecek, böylece ülkeyi paranın geleceğine yön veren bir öncü olarak kıskanılacak bir konuma getirirken daha nakitsiz bir topluma geçiş cesaretlendirilecek.

PBOC tarafından alınan karar, Çin’in Shenzhen’daki bir hafta süren denemede 62 binden fazla işlemle tamamen teorik bir testten gerçekte başarılı bir uygulamaya geçebilmesi nedeniyle büyük bir atılım olarak görülüyor.

Shenzhen’daki olumlu geri bildirimler, Çin’in bir merkez bankası dijital para birimini (CBDC) Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere veya Japonya’dan önce dolaşıma sokan dünyanın ilk lider ülkesi olmaya kararlı olduğunu gösteriyor.

Bunun yanı sıra Shenzhen’ın seçiminin arkasında da bir mantık var. Finansal teknolojide ön planda bulunan şehir, dijital meraka sahip nüfusu nedeniyle ve son derece dinamik ve zengin Büyük Körfez Bölgesi’nde bulunan Guangdong eyaletinin ticaret doğası göz önüne alındığında sorunsuz bir deneme yapmak için ideal bir konumu temsil ediyor.

Suzhou ikinci şehir olarak seçildi

Bu hafta başında çıkan haberlere göre, Çin’in doğusundaki Suzhou şehri de, bir alışveriş çılgınlığına yol açması beklenen bir çevrimiçi alışveriş festivaliyle denk gelen 12 Aralık’ta bir dijital yuan testi başlatacak. Bu önerilen ikinci test, bir momentum üzerine inşa edilmeye çalışılacak.

Suzhou’nun program için ikinci şehir olarak seçilmesi stratejik kabul ediliyor. Suzhou, popüler bir turizm merkezi ve Yangtze Nehri Deltası’nın ekonomik kuşağı boyunca Çin’in en zengin şehirlerinden biridir. Yangtze Nehri Deltası’nda bulunan, Çin’in ekonomik ve finansal başkenti olan Shanghai’ya yakınlığıyla tercih edilen ticaret için önemli bir ekonomik merkez ve odak noktasıdır.

Bu nedenle, zengin kıyı şehirlerinden başlayarak egemen dijital para biriminin uygulanmasında Çin liderliğinin aklındaki modeli görmek kolaydır.

Daha yüksek bir harcanabilir gelir oranı ve günlük işlemlere yatkınlığı ile bu şehirler genellikle daha yüksek düzeyde teknolojik yenilik kabulüne sahiptir.

Küresel güç dengelenecek

Yangtze Nehri Deltası’nda önerilen projeden beklenilen olumlu bir sonuçla Büyük Körfez Bölgesi’nde dijital para biriminin başarılı bir şekilde benimsenmesi bir sonraki hedeflenen alanın Çin Devlet Konseyi tarafından 2010 yılında belirlenen büyük kentsel kümelenmelerden üçüncüsü olan Xiongan olacağı tahmin ediliyor.

Ülkenin doğu kesiminde yer alan bu üç kümede benimsenme başarılı bir şekilde tamamlandığında, Çin, batıdaki 12 il düzeyindeki bölgenin ekonomik kalkınmasını artırmak için 2000 yılında başlatılan Go West stratejisine devam ederek, pilot projeyi ülkenin iç kısımlarına ve teknolojik olarak daha az gelişmiş bölgelerine genişletmeye nihayet hazır olacaktır.

Çin daha sonra, bir sanal para biriminin garanti edebileceği üstün hız, rahatlık ve güvenlik nedeniyle işlemleri finanse etmek için dijital yuanı kullanarak kısa süre önce imzalanan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) yoluyla Güneydoğu Asya ülkeleriyle kurulan güçlü ilişkiler ve Kuşak Yol İnisiyatifi’nin parçası olan 138 ülke ile iş birliği aracılığıyla sunulan muazzam fırsatlardan yararlanabilecektir.

Başka bir deyişle Çin’in dijital yuanı uluslararası kabul görmüş bir para birimi haline getirme hedefi, adım adım bir yaklaşım izleyecektir. Çin sanal para birimi, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında küresel gücün tarihsel olarak yeniden dengelenmesini sağlarken, ABD dolarının küresel ödemelerdeki uzun süreli hakimiyetini hızla tüketme potansiyeline sahiptir. (Kaynak: Matteo Giovannini /CGTN )