JİNGXİ TAİPİNG DAVULU: HAYAT DOLU YEREL HALK DANSLARI

Jingxi Taiping Davulu, Beijing’in Mentougou Bölgesi’nde yaygın olan geleneksel bir dans biçimi. Sahip olduğu büyük popülarite ve barındırdığı derin kültürel unsurlar nedeniyle 2006 yılında Çin’in ulusal manevi kültür mirasına dahil edilen ilk eserler arasında yer aldı. Yukarıdaki fotografta Beijing’in Shijingshan Bölgesi’ne bağlı Moshikou’da Fener Şenliği kutlama etkinliği sırasında Taiping Davulu çalan bir grup insan görülüyor,

CHINA TODAY –Bu sanata ilişkin en eski tarihsel referanslar, İlkbahar ve Sonbahar Dönemi’ne (M.Ö. 770-221) kadar geri gidiyor. Bu metinlerde başlangıçta ritüellerde kötü ruhları kovmak ve iyi şans duası etmek için kullanıldığı anlatılıyor. Tarihi el yazmaları, sanatın ilk olarak Kuzey Song Hanedanlığı (960-1127) sırasında Taiping Davulu olarak adlandırıldığını gösteriyor. Qing Hanedanlığı’nın (1644-1911) başlangıcında başkent ve çevresinde popülerlik kazanmaya başladı; Qing Hanedanlığı’nın sonlarında da Beijing’in Mentougou Bölgesi’nde yaygınlaştı.

Taiping Davulu, antik çağlarda Mentougou Bölgesi’nde her yaştan bir çok köylü tarafından icra ediliyordu. Qing Hanedanlığı döneminde, imparatorluk sarayında ay takvimine göre Yeni Yıl Arifesi’nde barış getirmesi için bu davullar çalınıyordu. Sonuç olarak performans, Beijingliler arasında “Yeni Yıl Davulu” olarak bilinmeye başladı. Bu davul dansı, genellikle, ay takviminin  son  ve ilk ayında bir çok yerel bayram etkinliğinde icra ediliyor ve insanların barışçıl ve müreffeh bir yıl geçirme umutlarını ifade ediyor.

Taiping Davulu’nun yapısı çoğunlukla bir kasnak, kumaştan bir deri ve ucunda bir avuç dekoratif halka bulunan bir saptan oluşur. Bu tek taraflı davul genellikle tahta bir tokmakla çalınıyor. Enstrümanın oval şekli, ona yelpaze görünümünü kazandırır ve bu özel tasarım, koreografiye de daha uygundur. Davulların üzerine halkın zenginlik, refah ve daha iyi bir gelecek için ortak arzusunu temsil eden şakayık ve alev gibi çiçek desenleri boyanır. Davulların kenarları, geleneksel olarak kırmızı ve yeşil ponponlarla süslenir; bu da davula daha canlı bir görünüm kazandırır.

YEDİ ÇEŞİT RİTMİ VAR

Performans sırasında davulcular sol ellerinde davulu, sağ ellerinde de tokmağı tutarak çeşitli dans hareketleri yapar. 13 koreografi seti ve yedi çeşit davul ritmi bulunur. Çin’e özgü geleneksel estetik kavramlar, tamamı farklı yerel özellikleri temsil eden çalma tarzına, tempoya ve formasyon değişikliklerine yansır.

21’nci yüzyılda Mentougou Bölgesi bu özgün halk dansları kültürünü korumak için harekete geçti. Bu çerçevede yerel bir Taiping Davul topluluğu oluşturuldu. Ünlü sanatçılar becerilerini paylaşmaları ve yeni nesil genç oyuncular yetiştirmeleri için bölgeye davet edildi. Yazılı davul öğretim materyalleri hazırlandı. Ayrıca Mentougou Bölgesi’nde dört okul, Jingxi Taiping Davulu’nun kültürel miras üssü olarak belirlendi. Halen Mentougou’da bu davul dansını icra edebilen bir düzineden fazla ekip bulunuyor.

Daha fazla insanın bu dansı öğrenmesiyle Jingxi Taiping Davulu dansı yerel köylerin yanı sıra ulusal ve uluslararası sahnelerde de icra edilmeye başladı. Beijing’de 1990 Asya Oyunları’nın açılış töreni, 1999’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 50. yıldönümü nedeniyle düzenlenen kültürel performans ve 2011 Çin Kültür Mirası Günü gibi düzinelerce büyük ölçekli kültürel etkinlikte Taiping Davulu’na yer verildi. 2006 ve 2007 yıllarında Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yürütülen denizaşırı Olimpiyat tanıtım faaliyetlerinde de Jingxi Taiping Davulu dansı icra edildi. Eski zamanlardan beri icra edilen Jingxi Taiping Davulu halk sanatı, günümüzde genç nesiller tarafından benimseniyor ve hayat dolu sanatsal cazibesini küresel bir sahnede sergiliyor.



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.