Kıbrıs ve ambargo… Kıbrıs söz konusu olduğunda yıllardır karşımıza çıkıp duran iki sözcük… Son zamanlarda artık Kıbrıs konuşulduğunda “Bir şeyler yapmak lazım” cümlesi de sıkça kurulmaya başlandı. Aynı nakaratın terk edilmeye başlanması, Kıbrıs’ta güzel şeyler olmaya başladığına işaret ediyor.

DM Turizm olarak, Kıbrıs’ta yavaş yavaş hissedilmeye başlanan bu değişimi kapak konusu olarak işleyip, tüm boyutlarıyla işlemek istedik. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) turizm otariteleri, yıllardır AB’den hak ettikleri turisti çekmek için uğraşıp durdu. Bu yoğun uğraşta da ne yazık ki, yanıbaşlarındaki Türkiye pazarını ihmal ettiler. Oysa, KKTC’nin Türkiye Büyükelçisi Hüseyin Macit Yusuf’un da belirtiği gibi, 75 milyon nüfuslu Türkiye Kıbrıs için çok iyi bir Pazar…

Geçen ay Kıbrıs’ı ziyaret eden Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği (TUYED) heyetine bilgi veren KITSAB (Kıbrıs Türk Seyahat Acentaları Birliği) Başkanı Özbek Dedekorkut ve KITOB (Kıbrıs Türk Otelciler Birliği) Başkanı Mehmet Dolmacı da Türkiye pazarına vurgu yaparak, Türkiye’den KKTC’ye doğrudan uçulan il sayısının 11’den 13’e çıkarılacağını müjdelediler.

Öte yandan Suriye’nin Lazkiye kenti ile Gazimağusa arasında başlatılan gemi seferlerine, İsrail-Gazimağusa seferlerinin eklenmesi, dünyanın en büyük deniz seyahat şirketi Carnival Corporation, KKTC’yi de seyahat listesine dahil ederek ambargoyu delmesi gibi olumlu gelişmeler yaşanıyor. İşte bu olumlu değişim ve gelişmelerden dolayı ilk sayımızı Kıbrıs’a ayırmayı uygun bulduk.

Dev gemi ambargoyu deliyor

Dünyanın en büyük deniz seyahat şirketi Carnival Corporation, KKTC’yi de seyahat listesine dahil etti.Transatlantik seferi, KKTC’ye uygulanan seyahat ambargosunu, büyük bir uluslararası şirketin ilk kez delmesi anlamına geliyor.

Bünyesinde bulunan 88 transatlantik gemiyle 5 yıldızlı ultra lüks seyahatler yapan şirketin KKTC’ye ilk seferi 11 Eylül 2010’da yapılacak. Transatlantik seferi, KKTC’ye uygulanan seyahat ambargosunu, büyük bir uluslararası şirketin ilk kez delmesi anlamına geliyor. 11 ayrı deniz seyahat şirketini bünyesinde barındıran ABD-İngiliz ortaklığı şirket, 2010 yılı içinde yapacağı turlara KKTC’nin Gazimagosa kentini de dahil etti.

5 yıldızlı ultra lüks transatlantikler ile lüks seyahat turları yapan şirket, tanıtım listesine eklediği Gazimagosa kentini, ‘Akdeniz’in tüm lezzetlerini ve en muhteşem sahillerini bulacağınız tarih dolu bir kent’ diye tanıttı. Carnival Corporation’a bağlı Holland American Line Şirketi’nin Akdeniz turları çerçevesindeki turu 793 yolcu kapasiteli dev Prinsendam transatlantiği gerçekleştirecek. Gemi 11 Eylül’de İtalya’nın başkenti Roma’dan hareket edecek ve 14 gün içinde İskenderun ve Kuşadası da dahil 11 limana uğrayacak. Geminin son durağı ise, Atina olacak. Carnival Corporation şirketi, 88 transatlantik gemi ile neredeyse dünyanın her yerine lüks turlar pazarlıyor. Şirket 1989’da da Carnival Havayolları’nı kurarak dünya turizminden önemli bir pay alıyor.

Turistlerin yarısı Türkiye’den

Turizm istatistiklerinin tam olarak tutulamamasından şikayet eden KITSAB Başkanı Özbek Dedekorkut, konu hakkında şu bilgileri veriyor: “Turizm ve üniversiteler KKTC ekonomisinin cam damarı. Turizm sektörünün daha fazla desteklenmesi gerekiyor. KKTC’de mevcut 17 bin yatağın halen 12 bin 500’ü faal oldu, yaklaşık 4 bin 500 yatak kapasitesine sahip oteller ise, ekonomik daralmadan dolayı kapalı. 130 seyahat acentesinin 35-40’ı Avrupa ve Türkiye’den turist getirmek için çalışıyor.

Bize göre KKTC’ye yılda 200 bin, devlet kurumlarına göre ise 350-400 bin turist geliyor. KKTC’ye gelen her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı turist olarak kabul ediliyor. O yüzden rakamlar yükseliyor. Bizim hesaplarımıza göre KKTC’de tatil yapan 200 bin turistin 100 bini Türkiye’den, diğerleri de başta İngiltere olmak üzere Almanya, İtalya ve Arap ülkelerinden geliyor. İngiltere’nin eski bir kolonisi olmamızdan dolayı esas ağırlık İngiltere’dendir. 12 bin 500 faal yatak ve 200 bin turist ile doluluk oranımız yaklaşık yüzde 25 civarındadır. Bu da çok düşük bir rakam. Bunun mutlaka artırılması gerekir.

Türkiye’deki potansiyelinin büyüklüğünün farkındayız. Buna rağmen, Türkiye’yi yıllardır ihmal ettik. Türk insanına yeterince ulaşılamadık. Türk turistleri yeterince bilgilendirememişiz. Türkler bize hâlâ ‘Hangi dili konuşuyorsunuz, geldiğimde dil sıkıntısı olur mu, para biriminiz nedir? KKTC’ye nasıl gelebilirim?’ diye soruyorlar. Buraya nüfus cüzdanıyla gelindiğini, havalimanından dış hatlar terminalinden uçarak, gümrüksüz alışveriş yapma imkanı olduğunu bilmiyorlar. Bunun çok büyük eksiklik olduğuna inanıyorum. Türk insanına bunları duyurabilirsek hedefimiz olan Türkiye’den 450-500 bin turisti KKTC’ye getirebiliriz.”

Ulaşım teşvik edilmeli

Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KITOB) Başkanı Mehmet Dolmacı, KKTC’nin 1974 yılında 2 bin 900 yatakla turizme başladığını, 1980’lerin sonuna doğru çıkartılan Turizmi Teşvik Yasası ile yatak sayısının 8 binlere yükseldiğini söylüyor. 2003 yılında ortaya çıkan Kıbrıs’taki çözüm umutları ve Annan Planı ile yatak sayısının hızla artarak, 15 bin 500’e ulaştığını anımsatan Dolmacı, “KKTC’de halen toplam 11 bin yatak kapasiteli otellerin inşaatının sürdüğünü belirterek şu bilgileri veriyor:

“Onaylanmış projelerin tamamı gerçekleştiğinde, KKTC’deki mevcut 15 bin 500 yatak kapasitesi, beş yıl içinde 55 bine ulaşacak. KKTC farklı bir ürün ve marka. KKTC’deki tesisler, ana karalarda, kitle turizmi yapan Türkiye, Mısır ve Yunanistan’a göre daha pahalı olacak. KKTC’de turizm modelini seçerken daha pahalı satabileceğimiz bir model oluşturacağız. KKTC’de her alanda kaliteyi yükselteceğiz. Kongre turizmini geliştireceğiz. Kültür turizmine önem vereceğiz. KKTC daha pahalı olacaksa daha pahalı bir ürünü sunmak zorunda. Daha pahalı ürün sunabilmek için, butik otel mantığı gibi butik bir ülke olabilmeliyiz. Butik ülke olabilmemiz için de turistin uçağı bindiği andan, alana indiği ana, bindiği taksi ve gittiği lokantaya, markete kadar her tesisi ve ürünü kalitelileştirmeliyiz.

Bu hedefe ulaşabilecek ender destinasyonlardan biri olduğumuzu biliyoruz. Güney Kıbrıs kitle turizmine yönelip, çok hızlı betonlaşarak bu şansı elinden kaçırdı. Halen inşaatı devam eden 11 bin yatak vardır. Toplam projeler hayata geçerse 55 bin yatağımız olacaktır. Bana göre, KKTC’deki 50 bini geçmemeli. Planlanmış yatak kapasitesi KKTC’ye yeterlidir. Ekonominin gelişmesi için yeni projeler yapılmamalı. Teşvik edilmesi gereken ürünler, alternatif tesislerdir. Golf sahaları, eğlence merkezleri, lunaparklar ve hayvanat bahçesi gibi alternatif ürünler teşvik edilmeli. Ulaşım teşvik edilmeli.”

KKTC-İsrail arasında gemi seferleri başlıyor 

Cafer Gürcafer, Yeşim Gürcafer ve Alev Uluğ adlı girişimciler, KKTC-İsrail arasında gemi seferleri başlatıyor. Seferlerin Mediterrenean Dreams gemisiyle başlatılacağı ve Hayfa-Mağusa arasında haftada haftada üç karşılıklı sefer yapacağı belirtiliyor. İspanya’dan alınan geminin haftada bin 500 yolcu taşıyacağını belirten Alev Uluğ, konu hakkında şu bilgileri veriyor:

“100 metrelik geminin içinde her türlü aktivite var. Gemi yolcunun yanı sıra, araç ve kargo taşımacılığına da uygun. Dolayısıyla, İsrail KKTC arasındaki  ticaretin de gelişmesi açısından oldukça önemli bir rol  oynayacak. Gidiş – dönüş fiyatı vergiler dahil 150 dolar olarak belirlendi. Gemide duty free shop, casino, restoran, barlar, sinema salonları, çocuk oyun kulüpleri var.

Firma olarak çok büyük yatırıma gittik. Bu iş için Magosa’da tam donanımlı modern güvenlikli yolcu salonunu hibe olarak yeniden restore ettik. Çok güzel bir yolcu salonu oldu kısa bir süre sonra bitmek üzere. Türk Loyd´una kayıtlı Med Dream gemisi her seferde en az 500 yolcu,  haftada 1.500 yolcu taşımayı garanti ediyor. Buna göre gemi yılda 50 bin İsrailli turisti adaya taşımış olacak. Gemi için bütün otellerle anlaşmalar yaptık. Gemi için İbranice-Türkçe broşürler  basıldı. Şubat’ta Telaviv Turizm Fuarında büyük ilgiyle  karşılandık. Güney Kıbrıs fuar sonrası bazı girişimlerde bulunarak projeyi engellemeye çalıştı.

Ancak başarılı olamadılar. TC İsrail Büyük Elçisi Namık Tan ve KKTC İsrail Temsilcimiz İsmet Korukoğlu projeye ciddi destek verdiler. Bu arada, Antalya-KKTC arasında da bir gemi projemiz var. Önümüzdeki dönemde gündeme alacağımız bu proje için yaklaşık 1 yıldır çalışıyoruz. Antalya’ya gelen turistleri KKTC’ye taşıyıp bu potansiyelden de yararlanmayı amaçlıyoruz.”

Yayın Yeri ve Tarihi: DM Turizm, Ağustos 2009

 



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.

Bir yanıt yazın