Son 60 yılda Çin’in Tianmu Dağı Ulusal Doğa Koruma Alanı’nın yerel ekolojik çevresini koruma çabaları, onu nadir bulunan bir “türler gen bankası” ve “kültür mirası hazinesi” haline getirerek meyvelerini verdi.

(ZACHARY LUNDQUIST/CHINA TODAY TÜRKİYE)—Çin’in doğusundaki Zhejiang eyaleti, iftihar ettiği benzersiz bir ünvana sahip: “Türlerin gen bankası”. Bu, 2 binden fazla bitki türüne ve yaklaşık 5 bin hayvan türüne ev sahipliği yapan Çin’in önemli bir doğa rezervi olan Tianmu Dağı Ulusal Doğa Koruma Alanı’nın popüler adı. Hangzhou şehrinin Lin’an bölgesinde bulunan koruma alanı, eşsiz bir bitki ve hayvan yaşamı zenginliğine ev sahipliği yaptığı gibi hem Budistler hem Taoistler tarafından kutsal bir yer olarak kabul edildiği için bir kültür mirası hazinesi olarak da tanınıyor.

1956’da rezerv, tahditli orman alanı olarak belirlendi. O zamandan beri, bölgenin doğal kaynaklarının korunmasında bir çok başarı elde edildi. 1986’da Çin’de oluşturulan ilk ulusal doğa rezervleri arasında yer alan bölge, bugün, aynı zamanda, UNESCO tarafından insanlar ve çevreleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için bilimsel bir temel oluşturmak amacıyla başlatılan İnsan ve Biyosfer Programı’nın bir üyesi.

“YERYÜZÜNDEKİ CENNET”

Doğal güzelliği ve ılık havası nedeniyle “yeryüzündeki cennet” olarak adlandırılan bir bölgede yer alan Tianmu Dağı, doğu yamaçlarındaki uçurumlar ve dik duvarlar, batı tarafındaki derin vadilerle eşsiz bir arazi şekline sahip.

Koruma alanı, dört farklı mevsimi barındıran subtropikal bir iklime sahip. Bu, bol güneş ışığı, bol yağışlı güçlü musonlar ve ılımlı sıcaklıklar anlamına geliyor. Buradaki çevre ve yüzey suyu, ulusal birinci sınıf standartlara uygun kalitede.

4 bin hektardan geniş bir alana yayılan orman zengin bitki çeşitliliğine sahip. Bitki örtüsü dört doğal kuşaktan oluşuyor: yaprak dökmeyen geniş yapraklı orman, karışık yaprak dökmeyen ve yaprak döken geniş yapraklı orman, yaprak döken geniş yapraklı orman ve yaprak döken bodur orman.

Ginkgo biloba, diğer adıyla mabet ağacı Çin’e özgü bir bitki. Tohum yoluyla ve çiçek üretmeden çoğalan açık tohumlular arasında hayatta kalan en eski tür olan ginkgo ağacı bu nedenle yaşayan fosil olarak adlandırılır. Ginkgo ağacı yavaş büyür ve çok uzun ömürlüdür, ayrıca dekoratif, ekonomik ve tıbbi değere sahiptir.

Tianmu Dağı’nda 100 yaşını devirmiş çok sayıda ginkgo ağacı bulunuyor, buna deniz seviyesinden 960 metre yükseklikteki bir uçurumda yetişen ve dünyanın en yaşlı gingko ağacı olarak bilinen ağaç da dahil. Bu ağacın köklerinden farklı büyüklükte 22 gövde filizlendi, bu yüzden ağaç “tek çatı altında beş kuşak” adıyla biliniyor ve bir ginkgo ağacının doğanın değişimlerine göğüs gererek binlerce yıl nasıl hayatta kalabildiğini incelemek için mükemmel bir örnek teşkil ediyor.

Doğa koruma alanındaki bir diğer özel bitki de yaprak döken bir ağaç olan Ostrya rehderiana. Rezervde yalnızca beş büyük yabani Ostrya rehderiana bulunuyor ve bunların en büyüğü 300 yıldan yaşlı; bu nedenle flora, taksonomi, türlerin korunması ve ekolojik koruma çalışmaları için büyük önem taşıyor. Koruma önlemleri, buradaki türlerin doğal yenilenme kapasitesini büyük ölçüde geliştirdi. Hem gingko hem de Ostrya rehderiana korunan türler arasında yer alıyor.

Bölge, nadir ve nesli tükenmekte olan hayvanlara da ev sahipliği yapıyor. Eyalet koruması altındaki 45 hayvan türü arasında leopar, bulut benekli leopar, püsküllü geyik ve beyaz boyunlu sülün bulunuyor. Ayrıca makak ve pangolin gibi 42 yabani hayvan türü de devlet koruması altında.

VOLKAN BÜYÜK KANYONU

Tianmu Dağı’nın batısında, “Volkan Büyük Kanyonu” olarak da adlandırılan Tianmu Büyük Kanyonu bulunuyor. Taş vadinin içinde, ormanlar, tuhaf taşlar, şelaleler, kraterler ve buzullardan oluşan muhteşem bir dağ gezinti yolu var. Topraklarının yüzde 95’ten fazlası bitki örtüsüyle kaplı doğal alan, havadaki negatif iyon içeriğinin santimetre küp başına 2 bin ile 10 bin arasında olmasından ötürü “doğal oksijen çubuğu” olarak biliniyor. Burada su sporları yapmak veya vahşi doğada antrenman yapmak için uygun bir çok su eğlence tesisi bulunuyor. Yaz tatilini geçirmek için mükemmel bir yer.

Tianmu Büyük Kanyonu bölgesi, Kuvaterner buzul hareketi tarafından oluşturuldu. Kuvaterner Dönem, yaklaşık 2.6 milyon yıl önce, Jura Dönemi’nde bir volkanik patlamanın ardından başladı. Bu gelişme, buz tabakalarının oluşumu gibi aşırı hava koşullarına yol açtı ve bir çok türün ortadan kalkmasına neden oldu. Bugün bile vadide yaz sıcaklıkları dışarıdakinden düşük, 6 ile 12 derece arasında seyrediyor; bu da onu yaz sıcağından kaçınmak isteyenler için ideal bir sığınak yapıyor. Vadinin altından yukarıya doğru uzanan Çin tarzı bir koridor patikası ziyaretçileri hem güneşten hem rüzgardan koruyor.

ZENGİN YEREL KÜLTÜR

Tianmu Dağı, hem Taoizm hem de Budizm için kutsal bir yer. Taoizm’de göksel bir dağ olarak kabul ediliyor. Taoizm’in mezheplerinden birinin kurucusu olan Zhang Daoling’in burada doğduğu söyleniyor. Ayrıca Chanyuan Tapınağı ve Aslan Zhengzong Tapınağı gibi dağdaki Budist tapınaklar hem turistler hem hacılar için popüler yerler.

350 yıllık Chanyuan Tapınağı’nın etrafındaki ağaçların bazıları tapınak kadar yaşlı. Tapınağın 17. yüzyılda, Budizm’in mirasını devam ettirmek amacıyla, Qing İmparatoru Shunzhi ve Kangxi’nin emriyle inşa edildiği söyleniyor.

Çin Halkının Japon Saldırganlığına Karşı Direniş Savaşı sırasında, Zhejiang’daki bir okul ve Zhejiang Üniversitesi, işgal ordusuna karşı bir önlem olarak iç bölgelere taşındı ve geçici olarak tapınakta faaliyet gösterdi. Chanyuan Tapınağı, özenle dekore edilmiş çok sayıda salona sahip.

Tianmu Dağı’nın derin dini kültürü ve güzel doğası, farklı hanedanlıkların saltanatı sırasında rahipleri, hacıları, bilginleri ve seçkin insanları buraya çekti ve onlar da tapınağa hediye ettikleri resimler, şiirler ve kıymetli nesnelerle geriye çok değerli bir kültür mirası bıraktı.