YABANCI ŞİRKETLER ÇİN EKONOMİSİNE GÜVENİYOR

Covid-19 salgını Çin’de hem yerli hem yabancı sermayeli şirketleri alt üst etti. Bu durum karşısında, merkezi hükümet ve yerel yönetimler, salgının etkilerinin azaltılması ve işletmelerin yeniden üretime geçmesi için bir dizi tedbir açıkladı.

Bu yıkıcı salgına rağmen Çin’in temel ekonomik göstergeleri sağlamlığını koruduğu gibi uzun vadede güçlü seyretmeye devam edecek; ülkenin sanayi sistemi, insan kaynakları ve altyapıda sahip olduğu üstünlükler bu süreçten etkilenmedi; ayrıca devasa, zinde pazarı yabancı yatırımcı nezdindeki cazibesini koruyor.

1886’da kurulan New York merkezli Johnson & Johnson, tüketici sağlığı ürünleri, tıbbi cihazlar ve farmakolojik ürünler üretiyor. Dünya genelinde 60 ülke ve bölgede 260’tan fazla şirketi bünyesinde barındıran grubun geçen yılki cirosu 82.1 milyar dolar oldu. Şanghay merkezli Johnson & Johnson China, bu şehirde çok sayıda şirket ve fabrika kurdu ve Şanghay’ın önde gelen vergi mükellefleri arasında yer alıyor.

Şirket başkanı Will Song, China Today’e yaptığı açıklamada, “Çin piyasasına büyük bir güven duyuyoruz. Gerçekler, Çin’in Johnson & Johnson’ın küresel faaliyetlerinin yanısıra yenilik, araştırma ve geliştirme gibi alanlardaki çalışmaları için kritik bir pazar olduğunu ortaya koydu. Şirketin idari komitesi, geçen yıl Beijing’de yaptığı açıklamada, Çin pazarının grubun küresel yenilik çabalarının lokomotifi olacağını ifade etti” diye konuştu.

“GÜVENİMİZ TAM”

ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı’na bağlı Biyomedikal İleri Araştırma ve Geliştirme İdaresi’yle işbirliği içinde bir aşı geliştiriyor. Çin’de eşi benzeri görülmemiş bu salgınla başa çıkmaya çalışan diğer bir çok şirket gibi Johnson & Johnson da son dönemde bir çok operasyonel zorlukla karşılaştı ama toplumun tüm kesimlerinin ortak çabası, özellikle de çok sayıda iş dostu politikayı uygulamaya koyan Çin hükümeti sayesinde bunları aşmayı başardı. Şirketin Çin’de bulunan ve tüketici sağlığı ürünleri, tıbbi cihazlar ve farmakolojik ürünler üreten dokuz fabrikasının tamamı mart ortası itibarıyla yeniden açıldı.

Song, “Çin’in giderek daha fazla dışa açılması ve iş ortamını iyileştirmesi, Johnson & Johnson’ın buraya bağlılığının giderek artmasını sağlayan koşullar yarattı. Çin genelinde ondan fazla şirket kurduk; toplam çalışan sayımız 11 bine ulaştı ve Çin bizim için kilit bir Ar&Ge pazarı” diye konuştu. Şirket yönetimi, Asya-Pasifik bölgesindeki ilk yenilik merkezini 2014’te Çin’de oluşturdu. 2019’da da şirketin Şanghay’da kurduğu yenilik kuluçka merkezi JLABS ve akciğer kanseri araştırma merkezi faaliyete geçti.

Song, Çin hükümetinin salgının üstesinden gelme kararlılığına ve Çin halkının bu yöndeki azimli çabalarına bizzat tanık olduğunu sözlerine ekledi. Çin’in reform ve dışa açılma sürecini genişletmek ve iş ortamını iyileştirmek için aldığı son tedbirler, ülkenin yabancı yatırım çekme ve desteklemeye verdiği önceliğin, ayrıca daha adil, şeffaf ve öngörülebilir bir yatırım ortamı yaratma kararlılılığın net bir ifadesiydi. Song, “Çin pazarına büyük önem veriyoruz ve Çin’de hızlı, sağlıklı ve yeniliğe dayalı bir büyüme gerçekleştireceğimize güvenimiz tam” dedi.

DİRENÇLİ KALMAK

Roche Pharmaceuticals China da Covid-19’la mücadeleye etkin bir şekilde katıldı. Şirket, Roche Diagnostics’le birlikte Çin Nüfus Refahı Vakfı’na 4.3 milyon RMB tutarında nakdi ve ayni acil yardımda bulundu. Daha sonra küresel arz zincirini kullanarak acil kullanım için tıbbi koruma malzemeleri satın alan ve tahsis eden şirket, sahada yürütülen hastalık önleme ve kontrol çalışmalarına 6 milyon RMB tutarında tıbbi malzeme desteği sağladı. Roche Pharmaceuticals China’nın genel müdürü Hong Chow, bütün bunların uluslararası tanınırlığa sahip bir sağlık hizmetleri şirketinin devasa bir salgın karşısında sosyal sorumluluğunun gereğini yerine getirmek için yapması gereken şeyler olduğunu söyledi.

Roche Pharmaceuticals China, Covid-19 salgınıyla mücadelesine destek olmak için Wuhan’a yardım sağlıyor.

Devlet Konseyi Ortak Önleme ve Kontrol Mekanizması’na bağlı tıbbi bir ekibin koordinasyonunda Roche Pharmaceuticals China, şubat ayında Çin Birinci Sağlık Hizmetleri Vakfı aracılığıyla Wuhan’daki hastanelere 14 milyon RMB tutarında Tocilizumab enjeksiyonu sağladı.

Bunlar Covid-19 hastalarının tedavisinde kullanıldı. Chow bu süreci şöyle anlattı: “Bağışıklık sistemini baskılayıcı bu ilaç Çin’de onay almış ama üretime girmemişti. Devlet Konseyi Ortak Önleme ve Kontrol Mekanizması’ndan gelen mektup üzerine küresel arz zincirimizden hemen bu ilacı tedarik ettik, Şanghay’da paketledik ve soğuk zincir taşıma sistemimizi kullanarak 11 saat içinde Wuhan’a ulaştırdık.” Roche Pharmaceuticals China salgınla mücadeleye destek verirken, yerel şirketlere finansal yardım ve diğer teşvikler sağlayan Şanghay yönetiminin de desteğiyle 10 Şubat’ta faaliyetlerine yeniden başladı.

Salgının zirve noktasında şirket durumu ağır ve akut hastalara hızlı ilaç temininde yol blokları, bölgesel karantinalar, personel karantinaları gibi engellerle karşılaştı. Roche, Ekim 2019’da Şanghay şehrinin Zhangjiang Yüksek Teknoloji Parkı’nda 863 milyon RMB tutarında bir yatırımla üç yılda inşa ettiği yenilik merkezinin açılışını yaptı. Roche’un Şanghay Roche’u İsviçre’nin Basel ve ABD’nin San Francisco şehirlerinden sonra üçüncü küresel stratejik merkezi haline getirmesi bekleniyor.

ÖNGÖRÜLEBİLİR İSTİKRAR

Çin ekonomisinin geleceğine benzer bir şekilde güven duyan bir çok başka yabancı şirket de Çin’e yönelik yatırımlarını artırıyor. Bilime dayalı küresel bir biyofarmakoloji şirketi olan AstraZeneca’nın Çin’deki gelirleri geçen yıl önceki yıla kıyasla yüzde 35 artarak 4.88 milyar ABD Doları’na yükseldi. Çin’i de kapsayan gelişmekte olan piyasalar, şu anda şirketin küresel faaliyetlerinin en büyük segmentini oluşturuyor. AstraZeneca China’nın genel müdürü Michael Lai, “Çin ekonomisi güçlü bir direnç sergiliyor. Uzun vadeli güçlü büyümenin sürdürülmesini sağlayan temel göstergelerin değişmediği kanaatindeyiz ve buradaki yatırımımızı artıracağız” dedi.

Merkezi ABD’nin Charlotte kentinde bulunan Honeywell’in Çin’de 21 fabrikası bulunuyor ve bunların tamamı yeniden faaliyete geçti. Honeywell China’nın başkanı Scott Zhang, China Today’e yaptığı değerlendirmede, “Bu 21 fabrika, hem yerli siparişleri hem de dünyanın diğer bölgelerinden gelen siparişleri karşılıyor. Çin imalat sektörünün gücüne ve Çin ekonomisinin dayanıklılığına inanıyoruz” diye konuştu.

Çin Uluslararası Ticareti Teşvik Konseyi ve Çin Uluslararası Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Akademisi uzmanlarından Zhang Jianping, “Salgın Çin’in yabancı yatırım çekme çabalarını kısa vadede olumsuz etkileyebilir. Ama yabancı yatırımcılar orta ve uzun vadeli beklentilere daha fazla önem veriyor ve Çin da yabancı yatırıma istikrar kazandırma ve dışa daha fazla açılma girişimlerine hız veriyor. Dolayısıyla salgının kısa vadeli etkisi bile sınırlı kalacaktır” dedikten sonra Çin’in net üstünlüklerini ve yabancı sermaye çekmedeki muazzam potansiyelini muhafaza ettiğini, Çin ekonomisinin uzun vadede sorunsuz işleyişini sürdüreceğini sözlerine ekledi. (Ma Li’nin China Today Türkiye’deki haberinden özetlendi)



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.