EN UZUN SÜRE HİZMET VEREN ROKETİ 40. YIL DÖNÜMÜNÜ KUTLUYOR

Bundan 40 yıl önce Çin’in kuzeybatısında bulunan bir çölden fırlatılan ilk Uzun Yürüyüş-2C roketi geri kazanılabilir bir uyduyu yörüngeye taşımıştı. Uzun Yürüyüş-2C, o günden bugüne Çin’in gezegenler arası seyahatlerinin belkemiğini oluşturan fırlatma aracı modeli oldu.      

BEİJİNG, 10 Eylül (Xinhua) — 9 Eylül 1982’deki bu ilk uçuşunun ardından kademeli olarak bir önceki modeli olan Uzun Yürüyüş-2’nin yerini alan Uzun Yürüyüş-2C roketi, Çin’in bir sonraki on yılda fırlattığı geri kazanılabilir uyduların tümünü uzaya gönderen roket oldu.

Birkaç defa güncellenen Uzun Yürüyüş-2C mevcut haliyle 43 metre uzunluğa sahip ve alt Dünya yörüngesine taşıma kapasitesi 1.800 kg’dan 2.500 kg’a çıktı. Şu an Çin’in en uzun süreli hizmet veren taşıyıcı roketi ve yeni bir fırlatma dalgasının hemen eşiğinde bulunuyor.

Uzun Yürüyüş-2C aynı zamanda, Çin’in uluslararası fırlatma hizmetlerini yerine getiren ilk taşıyıcı roket tipi oldu. 1980’lerde bu roketler bir Fransız şirketine ait bir yerçekimsiz ortam test cihazını ve İsveç’e ait bir bilimsel test uydusunu uzaya gönderdi.

2003 yılında Çin ve Avrupa Uzay Ajansı tarafından gerçekleştirilen uzay keşif programına ait bir uydu bir Uzun Yürüyüş 2C/SM roketiyle taşındı.

Bu başarılı uluslararası fırlatmalar, Uzun Yürüyüş-2C’nin çok sayıda önemli başarısının sadece küçük bir kısmı. Roket son 40 yıl boyunca birçok güncelleme ve yeni roket teknolojisine öncelik ederek daha büyük gelişmelere imza attı.

Bunun son örneği, bilim insanlarının, bir Uzun Yürüyüş-2C roketinin fırlatılmasının ardından düşen roket parçalarının yere düşme noktalarını doğru bir şekilde kontrol edebilen bir teknolojiyi test ettikleri 2019 yılında meydana geldi. Test sonuçları test edilen teknolojinin, yere düşme noktalarını yüzde 96’dan fazla daraltarak 1.350 kilometrekareden 60 kilometrekareye düşürdüğünü ve Çin’in iç roket iniş güvenliğini büyük ölçüde iyileştirdiğini gösterdi.

Çin Fırlatma Aracı Teknolojisi Akademisi’nde Uzun Yürüyüş-2C’nin baş sorumlusu Ma Huiting, roketin yüksek güvenilirlik, kısa fırlatma döngüsü ve orta seviyede taşıma kapasitesine sahip olduğunu söyledi. Roket halen uzaktan algılama uyduları, bilimsel araştırma uyduları ve ticari uydu kümelerinin fırlatmalarını yapıyor.

Ma’ya göre en uzun süre hizmet veren Uzun Yürüyüş roketi Çin için daha çok uzay görevini omuzlamaya devam edecek ve 2021-2025 dönemi boyunca yılda ondan fazla fırlatma sıklığını devam ettirecek.

Siwei 01 ve 02 uydularını taşıyan bir Uzun Yürüyüş-2C taşıyıcı roketi Çin’in kuzeybatısındaki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’nden kalkıyor. (Fotoğraf: Wang Jiangbo/Xinhua)



Yazar: Kerem Kofteoglu
1963’te Mardin’de doğdu. İlk ve lise eğitimlerini İstanbul’da tamamladı. Dünya gazetesinde Reklam Bölümü'nde işe başladı. Sonra İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı takip eden muhabirlerden biri oldu. Daha sonra sırasıyla Hürriyet Gazetesi’ne bağlı haftalık Ekonomist Dergisi ve Sabah grubunun Para dergisinde çalıştı. Bir dönem Turizm Yazarları Derneği’nin (TUYED) Başkanlığını yürüten Köfteoğlu, halen çeşitli dergilerde serbest gazetecilik yapıp, bazı kurumlara basın ve turizm danışmanlığı hizmeti veriyor.